درمان خانگی دیابت

اولین اقدام برای درمان خانگی دیابت رعایت رژیم غذایی، ورزش و اصلاح سبک زندگی است. افراد دیابتی باید فیبر بیشتر، کربوهیدرات کمتر و غذاهایی با شاخص گبیسمی پایین بخورند. داروهای گیاهی مانند چای بابونه، چای دارچین و چای سبز می‌تواند به درمان خانگی این بیماری کمک کند. در این نوشته وب سایت ایران رژیم  سعی دارد اطلاعات شما را نسبت به درمان خانگی دیابت بالا ببرد. همراه ما بمانید.

دیابت چیست

دیابت یکی از بیماری‌های متابولیکی شایع است که در آن بدن توانایی لازم برای استفاده از گلوکز به‌عنوان منبع انرژی را از دست می‌دهد. در افراد مبتلا، سطح قند خون به‌طور غیرطبیعی بالا باقی می‌ماند، زیرا عملکرد انسولین ـ هورمونی که مسئول انتقال گلوکز از خون به درون سلول‌ها برای تأمین انرژی است ـ دچار اختلال می‌شود.

این مشکل می‌تواند به دلیل تولید ناکافی انسولین یا مقاومت سلول‌های بدن در برابر اثرات آن رخ دهد. در نتیجه، قند در جریان خون انباشته شده و به‌مرور زمان آسیب‌های جدی به اندام‌های مختلف وارد می‌کند. کنترل دیابت و جلوگیری از عوارض آن نیازمند تغییرات اساسی در سبک زندگی و درمان دارویی مناسب است.

انواع دیابت

به طور کلی دو نوع دیابت وجود دارد:

• دیابت نوع یک
• دیابت نوع دو

در دیابت نوع یک که به آن دیابت وابسته به انسولین نیز گفته می‌شود و شیوع کمتری دارد، دلایل ژنتیکی و محیطی علت آغاز بیماری هستند که هنوز به طور کامل هم شناسایی نشده‌اند.

افراد در هر سنی ممکن است که به دیابت نوع یک مبتلا شوند، اگرچه این نوع دیابت در کودکان و جوانان شایع‌تر است.

دیابت نوع دو که از آن به عنوان دیابت غیر وابسته به انسولین نیز یاد می‌شود، شایع‌ترین نوع دیابت در جهان است که معمولاً به دلیل مقاومت سلول‌های بدن نسبت به انسولین رخ می‌دهد.

دیابت نوع دو در بزرگسالان بیشتر دیده می‌شود ولی به دلیل اضافه وزن، کاهش تحرک و تغذیه‌ نامناسب شیوع آن در جوانان و نوجوانان هم رو به افزایش است.

گاهی ممکن است دیابت در گروه خاصی مانند زنان رخ دهد که به آن دیابت بارداری گفته می‌شود. در دیابت بارداری، فرد باردار برای اولین بار با افزایش قند خون روبرو می‌شود. هرچند علائم و نشانه‌های دیابت بارداری معمولاً پس از زایمان از بین می‌رود، اما این زنان در آینده مستعد ابتلا به دیابت نوع دو خواهند بود.

پیش دیابت چیست

قبل از ایجاد دیابت بسیاری از افراد مبتلا به پیش دیابت می شوند. میزان قند خون این افراد بالاتر از حد طبیعی است ولی نه به آن اندازه که در تعریف دیابت گنجانده شود. پیش دیابت بسیار شایع است، اما خبر خوب اینکه قابل برگشت هم هست.

نکات زیر نکاتی کلیدی هستند که در کنترل پیش دیابت و جلوگیری از تبدیل آن به دیابت به ما کمک می‌کنند:

• کاهش وزن: کاهش مقدار حتی کم وزن 5 تا 7 درصد می‌تواند تاثیر بسزایی داشته باشد.
• ورزش مداوم: 150 دقیقه در هفته ورزش مثل راه رفتن تند، یا سی دقیقه در روز، پنج روز در هفته
• تغذیه مناسب و سالم
• کنترل استرس

چگونه تشخیص دهیم دیابت داریم

• نوشیدن زیاد مایعات و تشنگی بیش از حد
• پرخوری
• تکرر ادرار
• خستگی زیاد از حد
• مشکلات بینایی
• کاهش وزن
• عدم بهبود زخم و عفونت‌های عودکننده

چه کسانی به دیابت مبتلا می‌شوند

وجود یک یا چند مورد از علایم زیر که به علایم خطر در دیابت موسوم هستند، احتمال ایجاد دیابت در فرد را بالا می برد:

• افراد کم تحرک
• سابقه‌ دیابت در بستگان درجه یک
• سابقه‌ دیابت بارداری یا تولد نوزاد با وزن بالا
• افرادی که به علت فشار خون بالا تحت درمان هستند.
• زنان با سندرم تخمدان پلی کیستیک
• وجود هموگلوبین A1C مساوی یا بیشتر از %5.7 یا اختلال تحمل گلوکز در آزمایش خون یا اختلال گلوکز ناشتا در آزمایش‌های قبلی
• ابتلا به بیماری‌های همراه با مقاومت به انسولین (مانند چاقی شدید)
• سابقه بیماری‌های قلبی عروقی
• چربی خون بالا

چه غذاهایی باعث بالا رفتن قند خون و دیابت می‌شوند

نشاسته‌ها: غلات پاک شده مثل برنج سفید، آرد سفید و نان سفید، سیب زمینی سرخ شده

سبزیجات: سبزیجات کنسروی با مقدار زیادی افزودنی نمک، سبزیجات پخته شده با مقدار زیادی کره، پنیر و سس. ترشی و شور (در صورتی‌ که محدودیت مصرف نمک داریم)

میوه‌ها: کمپوت‌ها یا دیگر میوه‌های کنسرو شده همراه شکر، انواع پاستیل، میوه‌های خشک‌شده، مربا و ژله، انواع آب‌میوه‌ها

پروتئین‌ها: گوشت سرخ شده، قسمت‌های چرب گوشت مثل دنده و قلوه‌گاه، سوسیس، کالباس و بیکن، پنیر پرچرب، انواع گوشت پرندگان با پوست، ماهی سرخ شده

لبنیات: شیر پرچرب، ماست پرچرب، خامه، پنیر پرچرب، بستنی پرچرب

چربی و شیرینی‌جات: هر ماده غذایی که حاوی چربی ترانس باشد (لازم است برچسب روی مواد غذایی را از این نظر بررسی کنیم) حجم زیادی از چربی اشباع شده است که اساسا از محصولات حیوانی گرفته می‌شوند. اگر همراه با دیابت، مبتلا به مشکل قلبی هم هستیم، لازم است در این رابطه با پزشکمان مشورت کنیم.

نوشیدنی‌ها: نوشابه‌های گازدار، آب‌میوه تازه یا نوشیدنی‌های ترکیبی از آب‌میوه‌ها، چای شیرین، قهوه با شکر و کافی میت، نوشیدنی‌های انرژی‌زا

تغذیه و رژیم غذایی دیابتی‌ها

یک رژیم ثابت برای تمام افراد مبتلا به دیابت وجود ندارد، ولی غذایی که ما می‌خوریم نه تنها در کنترل دیابتمان نقشی اساسی دارد، بلکه تعیین می‌کند که چقدر انرژی و چه احساسی در روز داشته باشیم.

در اینجا گروه‌های اصلی غذایی که می‌توانند یک رژیم غذایی سالم و متوازن را تشکیل دهند، معرفی خواهیم کرد. گروه های غذایی اصلی را در رژیم خود قرار دهیم.

میزان نیاز ما به خوردن و آشامیدن بستگی به سن، جنسیت، میزان فعالیت و نیاز کالری تعیین شده روزانه برای ما دارد.

هیچ ماده غذایی به‌تنهایی شامل تمام مواد مغذی ضروری بدن ما نیست و به همین علت یک رژیم سالم اساسا به معنی انتخاب مواد غذایی متنوع از گروه های اصلی غذایی در روز است. این گروه‌ها شامل پروتئین‌ها مثل گوشت، ماهی، تخم‌مرغ، حبوبات و خشکبار، مواد نشاسته‌ای مانند نان، ماکارونی و برنج، میوه و سبزیجات، لبنیات و چربی‌ها است.

بهترین مواد غذایی و خوراکی برای بیماران دیابتی

افراد مبتلا به دیابت لازم است رژیم غذایی خود را به‌گونه‌ای تنظیم کنند که علاوه بر تأمین نیازهای تغذیه‌ای بدن، به کنترل سطح قند خون نیز کمک کند. در ادامه به گروه‌های غذایی مناسب برای این بیماران پرداخته شده است.

کربوهیدرات‌های مفید (نشاسته‌ها)

بدن به کربوهیدرات نیاز دارد، اما انتخاب نوع مناسب آن اهمیت زیادی دارد. غلات کامل مانند برنج قهوه‌ای، جو دوسر و کینوا انتخاب‌های سالم‌تری هستند. همچنین مصرف سیب‌زمینی شیرین پخته و غذاهایی که از غلات کامل تهیه شده و فاقد شکر افزوده هستند، توصیه می‌شود.

سبزیجات متنوع

سبزیجات تازه مانند اسفناج و کلم پیچ بهتر است به‌صورت خام، بخارپز یا کبابی مصرف شوند. سبزیجات منجمد که به روش بخارپز آماده می‌شوند و سبزیجات کنسروی بدون نمک اضافه نیز می‌توانند جایگزین مناسبی باشند.

میوه‌های سالم

مصرف میوه‌ها به‌صورت تازه و طبیعی بهترین انتخاب است. همچنین میوه‌های منجمد یا کنسروی که بدون شکر اضافه باشند، گزینه‌های مناسبی هستند. در صورت استفاده از مربا و مارمالاد، انواع کم‌شکر یا بدون شکر پیشنهاد می‌شود.

منابع پروتئین

پروتئین‌های گیاهی مانند حبوبات، آجیل خام و توفو برای افراد دیابتی مفید هستند. علاوه بر این، مصرف ماهی و غذاهای دریایی، گوشت مرغ بدون پوست و قسمت‌های کم‌چرب مانند سینه مرغ و تخم‌مرغ توصیه می‌شود.

لبنیات سالم

لبنیات کم‌چرب مانند شیر با ۱.۵ درصد چربی، ماست و پنیر کم‌چرب باید در رژیم غذایی گنجانده شود. مصرف لبنیات پرچرب تنها در مقادیر محدود مجاز است.

چربی‌ها و شیرینی‌ها

مصرف این گروه باید بسیار محدود باشد، زیرا زیاده‌روی در آن‌ها خطر افزایش وزن و سخت‌تر شدن کنترل دیابت را به دنبال دارد. استفاده از روغن‌های سالم مانند روغن زیتون، روغن کانولا و روغن هسته انگور توصیه می‌شود. همچنین غذاهای غنی از اسیدهای چرب امگا ۳ مانند برخی ماهی‌ها برای بیماران دیابتی مفید هستند.

نوشیدنی‌های مناسب

انتخاب نوشیدنی‌های سالم بسیار مهم است، زیرا بسیاری از نوشیدنی‌ها حاوی قند و کالری پنهان هستند. آب ساده، آب گازدار بدون طعم‌دهنده، چای تلخ با کمی لیمو و قهوه بدون شکر یا با شیر کم‌چرب و شیرین‌کننده‌های مجاز بهترین گزینه‌ها محسوب می‌شوند.

درمان دیابت بدون دارو

همانطور که گفتیم، اولین قدم در درمان دیابت نوع دو اصلاح سبک زندگی با رعایت برخی نکات مانند موارد زیر است:

• رژیم غذایی مناسب و تغذیه صحیح با مشورت پزشک معالج
• فعالیت فیزیکی منظم (150 دقیقه ورزش در هر هفته با شدت متوسط مثل پیاده‌روی تند)
• کاهش وزن
• خواب کافی
• قطع سیگار
• کاهش استرس

درمان دارویی دیابت

دیابت نوع یک معمولاً با تزریق انسولین کنترل می‌شود، زیرا در این نوع دیابت، بدن قادر به تولید انسولین نیست. اما در دیابت نوع دو، علاوه بر استفاده از انسولین در برخی موارد، چندین گروه از داروهای خوراکی یا تزریقی نیز برای کاهش قند خون وجود دارند. هر یک از این گروه‌های دارویی از طریق مکانیسم‌های متفاوتی عمل می‌کنند، از جمله:

• تحریک سلول‌های پانکراس برای ترشح و تولید بیشتر انسولین
• مهار تولید و آزادسازی گلوکز در کبد
• کاهش فعالیت آنزیم‌های گوارشی که مسئول تجزیه کربوهیدرات‌ها هستند
• افزایش حساسیت سلول‌های بدن به انسولین
• جلوگیری از بازجذب گلوکز توسط کلیه‌ها
• کند کردن سرعت تخلیه معده و عبور مواد غذایی

هر گروه دارویی ممکن است شامل یک یا دو نوع دارو باشد. از جمله این داروها می‌توان به متفورمین، سیتاگلیپتین و امپاگلیفلوزین اشاره کرد. انتخاب داروی مناسب و تعیین نحوه مصرف آن باید حتماً توسط پزشک متخصص صورت گیرد. همچنین باید توجه داشت که محدوده قند خون مطلوب برای همه افراد یکسان نیست و پزشک با در نظر گرفتن وضعیت فرد، میزان قند خون هدف را مشخص می‌کند.

عوارض دیابت

همان‌طور که در ابتدا اشاره کردیم، بیش از نیمی از مبتلایان به دیابت از بیماری خود آگاه نیستند. عدم آگاهی از دیابت و بالا ماندن قند خون می‌تواند در طولانی مدت به دلیل عدم تشخیص به موقع و کنترل نکردن قند خون، عوارض خطرناکی را برای بیماران به همراه داشته باشد.

از عوارض خطرناک دیابت می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

بیماری کلیوی: شایع‌ترین علت بیماری کلیوی منجر به دیالیز یا پیوند کلیه، دیابت است.

مشکلات بینایی: دیابت می‌تواند منجر به مشکلات جدی بینایی و حتی نابینایی شود.

بیماری‌های قلبی عروقی: مهمترین علت مرگ در بیماران دیابتی، مشکلات قلبی عروقی است.

بیماری اعصاب محیطی: دیابت با تأثیر بر اعصاب محیطی باعث اختلالات حسی و در نتیجه ایجاد زخم‌های مزمن در اندام‌ها می‌شود. عفونت ناشی از این زخم‌ها می‌تواند به قطع عضو منجر شود.

۶ روش خانگی برای کاهش قند خون در مبتلایان به دیابت

هرچند کاهش مصرف قندهای مصنوعی و خوراکی‌های شیرین، اولین و مهم‌ترین گام در پیشگیری و کنترل دیابت نوع ۲ است، اما این تنها راه نیست. عادات و راهکارهای بسیاری متناسب با سبک زندگی سالم وجود دارند که به حفظ تعادل قند خون کمک می‌کنند.

در ادامه شش روش ساده برای کاهش قند خون معرفی شده است که خودتان می‌توانید آنها را به سادگی در منزل امتحان کنید.

۱) فیبر محلول را به وعده‌های غذایی خود اضافه کنید

فیبر محلول، که در آب حل می‌شود، سرعت هضم را کند می‌کند؛ به این معنی که کربوهیدرات‌هایی که جذب می‌شوند همچنان بسیار کندتر وارد جریان خون می‌شوند. این مسئله باعث کاهش قند خون بعد از غذا خوردن می‌شود.

منابع طبیعی فیبر محلول عبارتند از: آجیل، دانه‌ها، لوبیا، عدس، نخود، سیب، موز، جو دوسر، کلم بروکسل و آووکادو.

۲) غلات کامل را جایگزین غلات تصفیه‌شده کنید

تجزیه و تحلیل‌ها نشان می‌دهد که مصرف غلات کامل باعث بهبود سطح گلوکز خون و حتی کاهش قند خون بعد از غذا، در مقایسه با مصرف کربوهیدرات تصفیه‌شده در افراد سالم می‌شود. به عبارتی هرچه غلات کامل بیشتری مصرف کنید، خطر ابتلا به دیابت در شما کاهش می‌یابد. غلات کامل عبارتند از: جو، برنج قهوه‌ای، گندم سیاه، ارزنجو دوسر، ذرت بو داده، ذرت خوشه‌ای و… .

۳) بعد از صرف غذا، پیاده‌روی کنید

پیاده‌روی بعد از غذا به بدن این امکان را می‌دهد تا کربوهیدرات‌هایی را که اخیراً مصرف کرده‌اید، بسوزاند و حرکت ماهیچه‌ها را تقویت کند، که باعث کاهش سطح قند خون بعد از غذا می‌شود. پیاده‌روی همچنین نحوه عملکرد مؤثر انسولین برای پاکسازی قند از خون را بهبود می‌بخشد.

۴) حبوبات بیشتری را در رژیم غذایی خود بگنجانید

حبوبات شامل انواع لوبیا، عدس، نخود و لپه است. این گروه غذایی سرشار از آنتی اکسیدان‌ها، چندین ویتامین و مواد معدنی ضروری و حاوی ترکیبی بی‌نظیر از پروتئین و کربوهیدرات‌هایی با فیبر بالا است. یک بررسی در سال ۲۰۲۲ نشان داد که در بزرگسالان مبتلا به دیابت نوع ۲ و حتی افراد سالم، خوردن حبوبات بیشتر باعث بهبود سطح قند خون بعد از غذا می‌شود

۵) ویتامین D بیشتری مصرف کنید

مصرف نکردن ویتامین D کافی بر تنظیم قند خون تأثیر منفی می‌گذارد. یک بررسی تحقیقاتی در سال ۲۰۲۳ نشان داد که مکمل ویتامین D تنظیم قند خون را بهبود بخشیده و سطح HbA۱c را در بیماران مبتلا به دیابت نوع ۲ و افرادی که کمبود ویتامین D دارند، کاهش می‌دهد.

نکته: مصرف بیش از حد ویتامین D منجر به سطح بالای غیرطبیعی کلسیم در خون می‌شود و به مرور زمان به کلیه‌ها، بافت‌های نرم و استخوان‌ها آسیب می‌رساند. بهتر است پیش از مصرف مکمل‌های ویتامین D با پزشک مشورت کنید.

۶) هیدراته بمانید

هیدراتاسیون مناسب برای تنظیم قند خون در محدوه نرمال مفید است. یک بررسی در سال ۲۰۲۱ رابطه معکوس بین مصرف آب و خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ را نشان داد، به این معنی که مصرف آب بیشتر، خطر ابتلا به این بیماری را کاهش می‌دهد.

علائم قند بالای خون

میزان قند یا همان گلوکز خون تحت تأثیر غذایی که مصرف می‌کنیم تغییر می‌کند. پس از صرف غذا، قند خون به‌طور طبیعی افزایش می‌یابد و بدن در واکنش به این وضعیت، انسولین ترشح می‌کند تا سطح قند خون را مجدداً به حالت عادی بازگرداند.

اما در برخی افراد، این فرآیند به‌درستی انجام نمی‌شود؛ به‌طوری‌که بدن آن‌ها قادر نیست قند خون را کاهش دهد یا میزان انسولین ترشح شده کافی نیست. این افراد معمولاً برای کنترل قند خون بالا، با نظر پزشک از انسولین تزریقی استفاده می‌کنند.

اگر هر یک از علائم زیر را در خود مشاهده کردید، لازم است سریعاً برای تشخیص و درمان اقدام کنید:

• احساس تشنگی شدید
• کاهش دفعات ادرار در طول روز
• خستگی و خواب‌آلودگی مداوم
• افت انرژی و ضعف عمومی بدن
• اختلال در بینایی و دید تار
• افزایش ضربان قلب
• لرزش بدن
• احساس سرگیجه

آیا می‌توان دیابت را بدون دارو درمان کرد

این‌که آیا امکان درمان دیابت بدون استفاده از دارو وجود دارد یا خیر، کاملاً به نوع دیابت بستگی دارد. در دیابت نوع ۱، بدن یا مقدار بسیار کمی انسولین تولید می‌کند یا اصلاً قادر به تولید آن نیست.

این وضعیت منجر به بالا یا پایین رفتن غیرقابل کنترل سطح قند خون می‌شود. بنابراین افراد مبتلا به دیابت نوع ۱ برای تنظیم قند خون خود نیازمند تزریق انسولین هستند و استفاده از روش‌های جایگزین به‌جای دارو در این نوع دیابت امکان‌پذیر نیست.

اما دیابت نوع ۲ در برخی موارد بدون دارو نیز قابل مدیریت است. کنترل این نوع دیابت به شدت بیماری و وجود عوارض جانبی وابسته است. بسیاری از بیماران می‌توانند با تغییر سبک زندگی، از جمله افزایش فعالیت بدنی و رعایت رژیم غذایی مناسب، سطح قند خون خود را کنترل کنند. همچنین در مورد دیابت بارداری، در بسیاری از موارد تنظیم رژیم غذایی و اصلاح شیوه زندگی می‌تواند جایگزین مناسبی برای دارو باشد.

روش‌های جایگزین برای درمان دیابت چیست

کنترل سطح قند خون یکی از بخش‌های مهم در مدیریت بیماری دیابت است. پزشکان معمولاً روش‌های درمانی رایج مانند تزریق انسولین را برای کمک به تنظیم قند خون توصیه می‌کنند. با این حال، برخی بیماران دیابتی به سراغ روش‌های مکمل و جایگزین (CAM) می‌روند که هدف آن‌ها ایجاد تعادل میان سلامت جسم و آرامش ذهن است.

برخی از روش‌های جایگزین که در مدیریت دیابت به‌کار گرفته می‌شوند عبارت‌اند از:

• مصرف گیاهان دارویی
• استفاده از انواع مکمل‌های غذایی
• رعایت رژیم‌های غذایی متعادل و مناسب دیابت
• انجام فعالیت‌های ورزشی منظم
• بهره‌گیری از تکنیک‌های آرام‌سازی و کاهش استرس

لازم به ذکر است که هنگام مصرف مکمل‌های غذایی باید اطمینان حاصل شود که این محصولات از مواد طبیعی تهیه شده‌اند. البته طبیعی بودن یک مکمل به‌معنای ایمن بودن کامل آن نیست و احتمال تداخل با داروهای گیاهی یا درمان‌های دیگر وجود دارد. بنابراین، مشورت با پزشک پیش از مصرف این محصولات ضروری است.

رژیم غذایی مناسب برای درمان دیابت

اگر مبتلا به دیابت یا پیش‌دیابت باشید، به احتمال بسیار پزشک به شما توصیه می‌کند که به یک کارشناس تغذیه مراجعه کنید. او می‌تواند به شما برای تنظیم یک برنامه غذایی سالم کمک کند.

رعایت چنین برنامه‌ای به کنترل قند خون شما می‌انجامد، وزن شما را مدیریت می‌کند و عوامل خطرساز برای بیماری قلبی یعنی چربی و فشار خون بالا را کاهش می‌دهد.

زمانی که کالری و کربوهیدرات اضافی مصرف می‌کنید، سطح قند خون شما افزایش می‌یابد. اگر قند خون کنترل نشود، ممکن است مشکلات جدی‌تری را در پی داشته باشد که هایپرگلیسمی مهم‌ترین آن‌ها است.

اگر این بالا بودن قند خون برای مدتی طولانی ادامه یابد، به عوارض جدی‌تری و مزمن‌تری مانند آسیب‌های عصبی، کلیه و قلب منجر می‌شود. برای جلوگیری از این مشکلات می‌توانید قند خون را با مصرف غذاهای سالم و عادات غذایی صحیح متعادل نگه دارید.

برای بیشتر افراد مبتلا به دیابت نوع ۲، کاهش وزن نیز می‌تواند کنترل قند خون را ساده‌تر کند. کاهش وزن علاوه بر کنترل دیابت برای سلامتی فواید دیگری هم دارد.

رژیم غذایی افراد دیابتی شامل چه غذاهایی است

رژیم غذایی بیماران دیابتی بر پایه مصرف وعده‌های غذایی متعادل و در فواصل زمانی منظم طراحی می‌شود. این الگوی تغذیه‌ای به بدن کمک می‌کند تا بهتر از انسولین طبیعی یا انسولین دریافتی از داروها بهره‌برداری کند و سطح قند خون را پایدار نگه دارد.

یک متخصص تغذیه می‌تواند بر اساس شرایط جسمی، سلیقه غذایی و سبک زندگی فرد، برنامه‌ای مناسب و اختصاصی تنظیم کند. این برنامه با هدف بهبود عادات غذایی و تأمین نیازهای بدن متناسب با میزان فعالیت بدنی طراحی می‌شود.

در چنین رژیم‌هایی معمولاً گروه‌های غذایی زیر گنجانده می‌شوند:

کربوهیدرات‌های مفید: در فرآیند گوارش، قندها و نشاسته‌ها به گلوکز تبدیل می‌شوند. کربوهیدرات‌های سالم مانند میوه‌ها، سبزیجات، غلات کامل، حبوباتی نظیر لوبیا و نخود، و لبنیات کم‌چرب (شیر، ماست و پنیر) انتخاب‌های مناسبی هستند. باید از مصرف خوراکی‌ها و نوشیدنی‌هایی که حاوی قند، چربی یا نمک افزوده هستند، اجتناب کرد.

غذاهای غنی از فیبر: فیبر هضم غذا را کند کرده و به کنترل بهتر قند خون کمک می‌کند. منابع خوب فیبر شامل سبزیجات و میوه‌های تازه، آجیل و خشکبار، غلات کامل و حبوبات است.

ماهی‌های سالم: مصرف دست‌کم دو وعده ماهی در هفته توصیه می‌شود. ماهی‌هایی مثل سالمون، تن و ساردین غنی از اسیدهای چرب امگا ۳ هستند که نقش مؤثری در کاهش خطر بیماری‌های قلبی دارند.

چربی‌های مفید: چربی‌های غیراشباع موجود در آووکادو، مغزها و روغن‌هایی مثل کانولا، زیتون و بادام‌زمینی به بهبود سطح کلسترول خون کمک می‌کنند. البته باید توجه داشت که مصرف این چربی‌ها به‌دلیل کالری بالا باید در حد اعتدال باشد.

در مقابل، افراد مبتلا به دیابت باید از برخی خوراکی‌ها پرهیز کنند، از جمله:

چربی‌های اشباع‌شده: محصولات لبنی پرچرب، گوشت‌های پرچرب، کره، هات‌داگ و سوسیس. همچنین مصرف روغن نارگیل و روغن هسته خرما باید محدود شود.

چربی‌های ترانس: که در غذاهای صنعتی و آماده فراوان یافت می‌شود.

مواد غذایی با کلسترول بالا: مانند گوشت‌های اندام حیوانی (جگر)، زرده تخم‌مرغ و لبنیات پرچرب.

نمک زیاد: مصرف روزانه سدیم نباید از ۲۳۰۰ میلی‌گرم فراتر رود.

تمرینات ورزشی برای دیابت

تحقیقات نشان می‌دهد که تنها حدود ۴۰ درصد از افراد مبتلا به دیابت نوع ۲ فعالیت بدنی منظم دارند، در حالی که ورزش می‌تواند عملکرد انسولین را بهبود دهد و کنترل قند خون را تسهیل کند. همچنین ورزش با تقویت سیستم ایمنی بدن از ابتلا به بیماری‌ها پیشگیری می‌کند و به حفظ سلامت کمک می‌کند. برخی از ورزش‌های مفید برای افراد دیابتی عبارت‌اند از:

پیاده‌روی: این ورزش ساده و در دسترس برای شروع مناسب است و تنها به کفش مناسب و فضایی برای راه رفتن نیاز دارد. پیاده‌روی سریع به مدت ۳۰ دقیقه در روز و پنج روز در هفته به کنترل قند خون کمک می‌کند.

تای چی: ورزشی سنتی که شامل حرکات آرام و تنفس عمیق است و به بهبود تعادل بدن و کاهش آسیب‌های عصبی ناشی از دیابت کمک می‌کند.

تمرینات مقاومتی با وزنه: این تمرینات باعث افزایش توده عضلانی می‌شوند که برای کنترل قند خون اهمیت دارد و بهتر است حداقل دو بار در هفته انجام شود.

یوگا: این ورزش می‌تواند استرس را کاهش داده و در کنترل قند خون مؤثر باشد.

شنا: ورزش هوازی با فشار کم به مفاصل که برای افرادی با مشکلات عصبی یا زخم پای دیابتی مناسب است و می‌تواند با استفاده از کفش‌های مخصوص ایمنی بیشتری ایجاد کند.

دوچرخه‌سواری: ورزشی هوازی که باعث تقویت قلب و ریه‌ها می‌شود و به سوزاندن کالری کمک می‌کند. این ورزش را می‌توان در خانه با دوچرخه ثابت نیز انجام داد.

این ورزش‌ها با افزایش فعالیت بدنی به بهبود کنترل دیابت و سلامت کلی بدن کمک می‌کنند.

گیاهان دارویی جهت کنترل دیابت

دیابت به‌ ویژه دیابت نوع ۲ ناشی از تحرک ناکافی، مصرف فراوان غذاهای ناسالم، استرس عاطفی، کمبود خواب، افزایش سموم بدن و عوامل ژنتیکی است. بیشتر اوقات، بیماران مبتلا به دیابت نوع ۲ علاوه بر داروهای معمولی خود برای کمک به درمان دیابت به دنبال داروهای گیاهی نیز هستند.

داروهای گیاهی راهی فوق‌العاده برای تکمیل درمان دیابت شما است. البته، اگر این گیاهان را بدون دانش کافی یا راهنمایی پزشک با درمان پزشکی ترکیب کنید، ممکن است باعث مشکلاتی مانند هیپوگلیسمی شود. برخی از گیاهان دارویی که به درمان و کنترل دیابت کمک می‌کنند، عبارت‌اند از:

سرکه سیب که ترکیب اصلی آن اسید استیک است، می‌تواند در بهبود دیابت موثر باشد. مصرف دو قاشق غذاخوری سرکه سیب قبل از خواب ممکن است قند خون ناشتا را کاهش دهد. همچنین خوردن یک تا دو قاشق غذاخوری سرکه سیب همراه با وعده‌های غذایی پرکربوهیدرات، می‌تواند بار گلیسمی آن وعده را کاهش دهد.

فیبر و جو دوسر نیز نقش مهمی در کنترل قند خون دارند. فیبر به کاهش قند خون و انسولین کمک می‌کند. میزان مصرف روزانه فیبر توصیه‌شده حدود ۳۰ گرم است، ولی بسیاری افراد این مقدار را از رژیم غذایی خود دریافت نمی‌کنند.

برای تأمین فیبر مورد نیاز، می‌توان سبزیجات را مصرف کرد یا جو دوسر را که منبع خوبی از فیبر است در برنامه غذایی گنجاند. جو دوسر به راحتی و در کمتر از ۱۵ دقیقه با آب و نمک پخته می‌شود.

آلوئه‌ورا به صورت ژل ملین شناخته می‌شود، به همین دلیل بهتر است از عصاره آن استفاده شود. هنگام خرید عصاره آلوئه‌ورا دقت کنید که فاقد مواد ملینی مثل آلوئین باشد.

بربرین، ترکیبی که در گیاهانی مانند زرشک و انگور یافت می‌شود، می‌تواند قند خون را کاهش دهد. البته باید توجه داشت که مصرف این ماده ممکن است با برخی گیاهان دارویی تداخل داشته و در دوران بارداری مصرف نشود.

دارچین به صورت دم‌نوش یکی از گیاهان موثر در کاهش قند خون و کلسترول است.

سیر نیز به کاهش کلسترول و فشار خون کمک می‌کند که این دو عامل در کنترل دیابت اهمیت دارند.

شنبلیله، که معمولاً به عنوان ادویه استفاده می‌شود، در طب سنتی به عنوان ماده‌ای برای کاهش کلسترول و HbA1c شناخته شده است.

گیمنما، گیاهی که در طب سنتی هند به منظور کاهش متابولیسم گلوکز و میزان انسولین بدن استفاده می‌شود، می‌تواند مکمل درمان گیاهی باشد. این گیاه ممکن است با برخی داروها تداخل داشته باشد، بنابراین نباید بدون مشورت پزشک مصرف شود.

کاکتوس نوپال نیز تحقیقات اولیه نشان داده‌اند که می‌تواند در کاهش قند خون موثر باشد، اما بهتر است قبل از مصرف آن را پخت.

روغن مناسب برای بیماری دیابت

برخی افراد به‌اشتباه با ابتلا به یک بیماری رژیم غذایی بسیار سختی گرفته و بسیاری از مواد ضروری را از برنامه غذایی خود حذف می‌کنند. اما باید گفت رژیم غذایی متعادل که ترکیبی از پروتئین‌ها، کربوهیدرات‌ها و چربی‌ها است، از افزایش قند خون جلوگیری می‌کند.

روغن‌ها حاوی اسید چرب امگا ۳ و امگا ۶ هستند. اسیدهای چرب امگا ۳ با التهاب مبارزه کرده و از بروز دیابت جلوگیری می‌کنند. اما اسیدهای چرب امگا ۶ باعث التهاب شده و خطر ابتلا به دیابت را افزایش می‌دهند. بهترین روغن‌ها برای افراد مبتلا به دیابت موارد زیر هستند:

• روغن کنجد
• روغن بادام‌زمینی
• روغن سبوس برنج
• روغن آفتاب‌گردان
• روغن خردل
• روغن نارگیل

بامیه برای درمان خانگی دیابت

به‌تازگی محققان در مورد خواص بامیه برای افراد دیابتی به اطلاعات خوبی دست پیدا کرده‌اند. بامیه سرشار از فیبر، ویتامین B۶ و فولات است. ویتامین‌های ب از پیشرفت دیابت جلوگیری می‌کنند و سطح هموسیستئین را کاهش می‌دهند. فیبر محلول در بامیه در تثبیت قند خون موثر است.

دانه و پوست بامیه عوامل ضد دیابتی دارند و نتایج نشان می‌دهد که بامیه در کاهش جذب گلوکز و کاهش قند خون نقش بسیار مهمی دارد. از خواص دیگر بامیه می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• درمان سیستم گوارشی با استفاده از مقادیر بالای فیبر
• داشتن شاخص گلیسمی پایین
• بهبود و کنترل استرس
• رفع خستگی
• درمان کم خونی

آلوئه ورا و بیماری دیابت

آلو‌ئه ورا گیاهی با کاربردهای مختلف است. بسیاری از مردم از فواید آن برای پوست آگاه هستند، اما مزایای دیگری هم دارد، از جمله کند کردن پیشرفت دیابت نوع ۲.

یافته‌ها نشان می‌دهد که آلوئه ورا ممکن است به محافظت و ترمیم سلول‌های بتا در پانکراس که انسولین تولید می‌کنند کمک کند. علاوه بر این، این داروی گیاهی می‌تواند منجر به مزایای سلامتی زیر نیز شود:

• افزایش سطح انسولین
• افزایش سلامت و تعداد سلول‌های مرتبط در پانکراس که به جزایر لانگرهانس معروف هستند
• با کاهش استرس اکسیداتیو در برابر بیماری کلیوی دیابتی، افسردگی و اضطراب، مقاومت شما را افزایش می‌دهد.

دارچین و کاهش قند خون

دارچین یکی از گیاهان دارویی است که به خاطر خواص ضد دیابتی‌اش مورد توجه قرار گرفته است. مطالعات علمی نشان می‌دهند که مصرف دارچین می‌تواند به کاهش سطح قند خون در افراد مبتلا به دیابت نوع ۲ کمک کند.

این ادویه با افزایش حساسیت سلول‌ها به انسولین موجب می‌شود که بدن بهتر بتواند گلوکز را جذب و مصرف کند، در نتیجه میزان قند خون کاهش می‌یابد. علاوه بر این، دارچین می‌تواند سرعت جذب قند از روده را کاهش دهد و به این ترتیب قند خون پس از خوردن غذاهای پرکربوهیدرات به صورت تدریجی بالا می‌رود و کنترل آن آسان‌تر می‌شود.

دارچین همچنین دارای ترکیبات آنتی‌اکسیدانی است که به کاهش التهاب و بهبود عملکرد سلولی کمک می‌کند؛ این ویژگی‌ها می‌توانند در کاهش عوارض دیابت موثر باشند.

با وجود این فواید، مصرف دارچین نباید جایگزین درمان‌های پزشکی و دارویی شود و بهتر است به عنوان یک مکمل کمکی در کنار روش‌های درمانی مرسوم به کار گرفته شود.

همچنین میزان مصرف دارچین باید متعادل باشد، زیرا مصرف بیش از حد آن می‌تواند عوارض جانبی ایجاد کند. به همین دلیل توصیه می‌شود قبل از شروع مصرف منظم دارچین برای کنترل قند خون، با پزشک یا متخصص تغذیه مشورت شود.

کدو تلخ برای درمان خانگی دیابت

شواهدی وجود دارد که نشان می‌دهد کدو تلخ ممکن است به مدیریت دیابت کمک کند. کدو تلخ یک داروی سنتی و قدیمی برای درمان دیابت در خانه است که عمدتا توسط متخصصان طب سنتی چینی تجویز می‌شود.

برای استفاده از این داروی گیاهی ضد دیابت، می‌توان آن را به صورت آب میوه یا پخته و سرخ کرده و همراه با غذا مصرف کرد. بسیاری ترجیح می‌دهند پس از جوشاندن کدو تلخ، آب آن را بنوشند.

بهترین اثرات کدو تلخ را می‌توان با مصرف هر روز صبح با معده خالی به دست آورد. در مصرف کدو تلخ احتیاط کنید زیرا می‌تواند منجر به هیپوگلیسمی یا کاهش سطح قند خون شود.

خار مریم برای دیابت

عصاره خار مریم ترکیبی با خواص آنتی‌اکسیدانی و ضد التهاب است که به عنوان تقویت‌کننده کبد شناخته می‌شود. هرچند شواهد علمی محدود درباره تاثیر مستقیم این گیاه در درمان دیابت وجود دارد، اما متخصصان طب سنتی مصرف آن را به طور ویژه توصیه می‌کنند.

شنبلیله و دیابت

دانه شنبلیله ممکن است در کاهش قند خون موثر باشد. این دانه حاوی فیبر و ترکیبات شیمیایی است که به کند شدن فرآیند هضم کربوهیدرات‌ها و قندها کمک می‌کند. علاوه بر این، برخی تحقیقات نشان می‌دهد که شنبلیله می‌تواند در به تعویق انداختن یا پیشگیری از دیابت نوع ۲ نقش داشته باشد.

خواص ژیمنما برای دیابت

ژیمنما گیاهی است که از هند نشات می‌گیرد. نام این دارو به معنای «نابودکننده قند» است. مردم هند به طور گسترده از این دارو برای درمان دیابت استفاده می‌کنند. متخصصان طب سنتی هند معتقدند ژیمنما خواص دارویی زیر را برای مصرف کنندگان دارد:

• کاهش سطح گلوکز خون
• افزایش آنتی اکسیدان‌ها
• کاهش استرس
• کاهش سطح کلسترول و تری گلیسیرید
• افزایش تولید انسولین
• کاهش التهاب
• کاهش وزن بدن و جلوگیری از تجمع چربی

زنجبیل داروی خانگی برای پایین آوردن قند خون

در سال ۲۰۱۵، یک بررسی نشان داد که زنجبیل می‌تواند به درمان خانگی دیابت کمک کند. محققان به این نتیجه رسیدند که زنجبیل سطح قند خون را کاهش می‌دهد اما سطح انسولین خون را کاهش نمی‌دهد. در نتیجه، آنها پیشنهاد کردند که زنجبیل ممکن است مقاومت به انسولین را در افراد مبتلا به دیابت نوع ۲ کاهش دهد.

برگ درخت انجیر نابود کننده قند خون

برگ انجیر معمولا در درمان دیابت استفاده می‌شود. اعتقاد بر این است که این داروی گیاهی دارای خواص ضد دیابتی است که به کاهش سطح قند خون کمک می‌کند.

برگ انجیر را می‌توان مستقیما با معده خالی جوید و یا می‌توان برگ‌ها را در آب جوشاند و آب آن را مانند چای نوشید. اگر این داروی گیاهی به طور منظم مصرف شود، نیاز به مصرف انسولین در بیماران دیابتی کاهش می‌یابد.

روغن زیتون و کاهش قند خون

اعتقاد بر این است که روغن زیتون دارای اثرات مفیدی مانند کاهش سطح کلسترول و تری گلیسیرید در خون است. این روغن همچنین به کاهش سطح قند خون کمک می‌کند. پختن تمام غذاها با روغن زیتون خوراکی در طولانی‌مدت تاثیر مثبتی روی بهبود دیابت دارد.

ویتامین C برای دیابت

تحقیقات اخیر نشان داده است که مصرف روزانه ۶۰۰ میلی گرم ویتامین C می‌تواند به کنترل سطح گلوکز خون کمک کند. غذاهای غنی از ویتامین C باید روزانه توسط افراد دیابتی مزمن مصرف شود.

سیر برای دیابت

همه از اثر کاهش‌دهنده کلسترول سیر آگاه هستند و تعداد کمی از اثر ضد دیابتی آن آگاه هستند. اعتقاد بر این است که آلیسین موجود در سیر دارای اثرات کاهش قند خون است.

انگور فرنگی هندی برای دیابت

این میوه سرشار از ویتامین C است و خاصیت کاهش قند خون نیز دارد. این میوه زمانی که به صورت خوراکی مصرف شود با تحریک تولید انسولین در عرض ۳۰ دقیقه پس از مصرف به کاهش سطح قند کمک می‌کند. دانه‌های این میوه به صورت پودری نیز تهیه می‌شود که تأثیر بسیار کندتری در کاهش سطح گلوکز خون دارند.

خواص خرفه برای دیابت

در طب عامیانه خاور نزدیک، از خرفه به دلیل خواص ضد دیابتی آن در درمان و پیشگیری از انواع دیابت استفاده می‌شود. از خرفه می‌توان به عنوان ماده غذایی همراه با ماست و لبنیات نیز استفاده کرد.

خواص گزنه برای دیابت

مطالعاتی که روی انسان و حیوان انجام شده است، نشان می‌دهد، گزنه سطح گلوکز خون ناشتا را کاهش می‌دهد. دانشمندان تصور می‌کنند که علت این مکانیسم فلاونوئیدهای موجود در گزنه است. با مصرف گزنه گلوکز خون کاهش پیدا کرده و میزان ترشح انسولین بیشتر می‌شود. همچنین با کاهش التهاب به افراد مبتلا به دیابت نوع ۲ کمک می‌کند.

میوه های قاتل دیابت را بشناسید

اگرچه هیچ میوه‌ای به طور مستقیم قادر به درمان دیابت نیست، اما برخی میوه‌ها به دلیل داشتن شاخص گلیسمی پایین، انتخاب‌های مناسب‌تری برای افراد مبتلا به دیابت محسوب می‌شوند.

از جمله این میوه‌ها می‌توان به انواع توت‌ها مانند توت فرنگی، زغال اخته و تمشک، مرکباتی همچون پرتقال و گریپ‌فروت، سیب، گلابی و گیلاس اشاره کرد. در ادامه به معرفی برخی از این میوه‌ها می‌پردازیم.

۱. انگور و دیابت

ممکن است برخی افراد دیابتی به دلیل شیرینی انگور از مصرف آن پرهیز کنند، اما این میوه برای آنها مضر نیست و حتی می‌تواند مفید باشد. در ۱۵۰ گرم انگور، حدود ۲۷ گرم کربوهیدرات، ۱.۱ گرم پروتئین، ۲ گرم چربی و ۴.۱ گرم فیبر وجود دارد.

فیبر بالا به بهبود عملکرد دستگاه گوارش و کاهش کلسترول بد کمک می‌کند و برای افراد دیابتی به خصوص کسانی که دچار چاقی هستند، مفید است. البته بهتر است پیش از مصرف با پزشک مشورت شود، چون نظر متخصصان در این زمینه متفاوت است.

۲. توت خشک و دیابت

توت خشک و سایر میوه‌های خشک مانند خرما برای بیماران دیابتی مضر نیستند، البته به شرطی که در فرایند خشک‌کردن از شکر استفاده نشده باشد. تحقیقات نشان داده‌اند که مصرف متعادل آجیل و میوه خشک می‌تواند در پیشگیری از دیابت نوع ۲ موثر باشد، اما زیاده‌روی در مصرف توت خشک ممکن است اثرات منفی به همراه داشته باشد.

۳. خرمالو و دیابت

خرمالو حاوی مقدار زیادی فیبر محلول است که باعث کاهش سرعت هضم کربوهیدرات‌ها شده و به آرامی قند خون را افزایش می‌دهد. به همین دلیل، این میوه گزینه مناسبی برای افراد دیابتی محسوب می‌شود. یک مطالعه روی بیماران دیابتی نشان داد که مصرف خرمالو باعث افزایش تدریجی قند خون شده و در کنترل بیماری موثر بوده است.

۴. سنجد و دیابت

سنجد یکی از مواد غذایی مفید برای افراد مبتلا به دیابت است که به کاهش چربی‌های مضر خون کمک می‌کند. این میوه می‌تواند در کنترل دیابت و کاهش کلسترول نقش موثری داشته باشد.

۵. عناب و دیابت

عناب به دلیل شاخص گلیسمی پایین و محتوای بالای فیبر، میان‌وعده مناسبی برای بیماران دیابتی است، به ویژه کسانی که علاقه به خوراکی‌های شیرین دارند. این میوه باعث احساس سیری طولانی‌مدت می‌شود و به کنترل قند خون کمک می‌کند.

۶. کشمش و دیابت

کشمش، میوه خشک شده‌ای بدون چربی است و کلسترول آن نیز صفر است. این ماده غذایی سرشار از پتاسیم، فیبر و آنتی‌اکسیدان است. با این حال، همه میوه‌های خشک برای افراد دیابتی مناسب نیستند، زیرا می‌توانند به سرعت قند خون را افزایش دهند. کشمش باید با احتیاط و به میزان معقول مصرف شود.

میوه‌هایی که مصرف آنها در دیابت باید محدود شود

هرچند میوه‌ها نباید به دلیل شیرینی‌شان به طور کامل حذف شوند و حتی مصرف آنها در پیشگیری از دیابت موثر است، اما برخی میوه‌ها برای افراد دیابتی بهتر است کمتر مصرف شوند، مانند هندوانه، خرمای خشک، آناناس و موز بسیار رسیده.

معرفی بهترین دمنوش گیاهی برای دیابت

بهترین گیاهان دارویی برای کنترل قند خون کدامند؟ تحقیقات متعددی نشان داده‌اند که برخی از چای‌ها خاصیت ضد التهابی، کاهش‌دهنده قند خون و افزایش‌دهنده حساسیت به انسولین را دارند، که آنها را به گزینه‌های مناسبی برای مدیریت دیابت تبدیل می‌کند. در ادامه چند نمونه از این دمنوش‌ها که برای افراد دیابتی مفید هستند، معرفی شده‌اند.

۱. چای سبز، درمان طبیعی دیابت

مصرف روزانه چای سبز به دلیل داشتن آنتی‌اکسیدان‌ها می‌تواند التهاب بدن را کاهش داده و از آسیب‌های سلولی جلوگیری کند. همچنین، ترکیبات فعال موجود در آن مانند اپی‌گالوکاتچین گالات (EGCG) به افزایش جذب گلوکز توسط سلول‌های عضلانی کمک می‌کند که این موضوع موجب کاهش سطح قند خون می‌شود. علاوه بر این، نوشیدن چای سبز دو بار در روز می‌تواند در کنترل وزن مؤثر باشد و میزان قند خون ناشتا را کاهش دهد.

۲. چای هیبیسکوس

اگر طرفدار چای‌هایی با طعم ترش و خوش‌طعم هستید، چای هیبیسکوس انتخاب مناسبی است. این دمنوش غنی از پلی‌فنول‌ها و آنتی‌اکسیدان‌هایی مانند اسیدهای آلی و آنتوسیانین است که به کاهش التهاب، بهبود حساسیت به انسولین، تنظیم قند خون و کاهش فشار خون کمک می‌کنند.

۳. چای دارچین، گزینه‌ای مناسب برای دیابت خانگی

چای دارچین به دلیل طعم خاص و عطر دلپذیرش محبوب است، اما مهم‌ترین ویژگی آن خواص آنتی‌اکسیدانی قوی آن است. مصرف این چای یا افزودن دارچین به سایر دمنوش‌ها می‌تواند به کاهش وزن، بهبود سلامت قلب و کاهش تری‌گلیسیرید خون کمک کند. همچنین این نوشیدنی به تنظیم حساسیت بدن به انسولین کمک کرده و خطر بیماری‌های قلبی و سکته را کاهش می‌دهد.

۴. چای بابونه، درمان سنتی برای دیابت

چای بابونه بیشتر به عنوان یک آرام‌بخش شناخته شده، اما نوشیدن روزانه ۲ تا ۳ فنجان از این دمنوش می‌تواند به کنترل سطح انسولین و کاهش قند خون کمک کند. این چای همچنین در کاهش استرس اکسیداتیو مؤثر است و به بهبود متابولیسم، سلامت دستگاه گوارش و کاهش وزن کمک می‌کند.

⏬مقالات پیشنهادی⏬

راه های تشخیص کبد چربقرص آهن و افزایش وزن

فواید دارو های گیاهی

مطالعه بیشتر