غذاهای مناسب مزاج سوداوی

افراد با مزاج سوداوی اغلب مستعد ابتلا به مشکلاتی مانند افسردگی، اضطراب، سوء هاضمه، یبوست و کم خونی هستند. رژیم غذایی مناسب نقش بسزایی در حفظ تعادل و سلامتی افراد با مزاج سوداوی دارد. در این نوشته وب سایت ایران رژیم  سعی دارد اطلاعات شما را نسبت به غذاهای مناسب مزاج سوداوی بالا ببرد. همراه ما بمانید.

مفهوم مزاج چیست

مزاج از نظر لغوی به معنی در هم آمیختن است. هر جسم مرکبی از هر چهار رکن تشکیل شده است و اختلاف مقدار این ارکان در اجسام، آن‌ها را از یکدیگر متمایز می‌کند.

مزاج در طب سنتی به معنی کیفیت یکسان و جدیدی است که در نتیجه آمیختن ارکان با یکدیگر و فعل و انفعال آن‌ها در یک جسم مرکب به وجود می‌آید.
مقدار و نسبت موجود از هر کدام از این ارکان، تعیین کننده مزاج جسم مرکب خواهد بود.
در جهان آفرینش به تعداد موجودات جاندار و بی‌جان مزاج داریم.

انواع مزاج کدامند

مزاج انسان به دو دسته کلی تقسیم می شود:

• مزاج ذاتی (جبلی، مادرزادی، مولودی یا جِبِلی): مزاج ذاتی مزاجی است که شخص با آن زاییده شده است.
• مزاج اکتسابی (عارضی یا عرضی): مزاج عارضی مزاجی است که در اثر تغییر مزاج ذاتی توسط عواملی هم چون فصل، سن، جنس، مکان زندگی، اعراض نفسانی و… به وجود آمده است.

نکته مهم: ملاک تمام ویژگی‌ها برای شناسایی مزاج یک فرد، مزاج ذاتی یا جبلی وی است، لذا مواردی که در ادامه به آن‌ها اشاره می‌شود مربوط به این قسم از مزاج است

سودا چیست

طبع سودا یا سردی سودا به معنای گرایش به انقباض، سکون و کاهش فعالیت‌های بدنی و ذهنی است که معمولاً باعث می‌شود فرد حالت احساساتی و درونگرا داشته باشد. این طبع که ذاتاً سرد و خشک است، اغلب به خاطر سبک زندگی نادرست و کم‌تحرکی ایجاد می‌شود و می‌تواند زمینه‌ساز بروز برخی بیماری‌ها باشد.

بیشتر موارد طبع سودا ناشی از زندگی کم‌تحرک و عادات ناسالم است که باید اصلاح شود.

مزاج سوداوی چیست

مزاج سوداوی از ترکیب عناصر خاک و ویژگی های سرد و خشک شکل می گیرد. یعنی افرادی با این مزاج، گرایش به سردی مزاج و خشکی جسم و روان دارند. افراد با مزاج سوداوی معمولاً پوستی تیره تر، خشک و حساس دارند. این افراد مستعد اختلالات گوارشی مزمن، یبوست و کاهش اشتها هستند.

سودا در لغت به معنی «سیاه» است و در طب سنتی، اخلاط چهارگانه با رنگ خاصی مشخص می شوند؛ سودا نیز با رنگ سیاه و ثقل در ته نشین شدن همراه است.

ویژگی های جسمی و فیزیولوژیکی افراد سوداوی

در بدن افراد سوداوی، ویژگی های سردی و خشکی با نمودهای مختلفی دیده می شود:

1- ظاهر فیزیکی

• پوست: اغلب خشک، تیره و سرد است.
• موها: پرپشت، تیره، زبر و دارای ریزش پراکنده.
• بدن: لاغر و استخوانی، با اندامی سفت و عضلات خشک.
• چشم ها: عمیق، درخشان و گاهی همراه با حلقه های تیره زیر چشم.
• حرکات: آهسته اما دقیق و با تمرکز بالا.

2- گوارش و تغذیه

• اشتهای کم، ولی دستگاه گوارش حساس.
• یبوست یکی از شایع ترین مشکلات.
• تمایل به خوردن غذاهای گرم و شیرین.
• نوشیدن آب زیاد به آن ها کمک نمی کند مگر اینکه دمای آن ولرم یا گرم باشد.

3- خواب

• خواب سبک، کوتاه و پُر از رویا.
• مستعد بی خوابی های شبانه یا بیدار شدن های مکرر.

4- واکنش بدن به فصول

• در فصل پاییز یا زمستان حال عمومی آن ها بدتر می شود.
• در بهار و تابستان حال شان کمی بهتر است اما از گرمای شدید هم بیزارند.

ویژگی های روانی و رفتاری افراد سوداوی

یکی از دلایل جذابیت مزاج سوداوی، تأثیر عمیق آن بر حالات روانی و رفتاری فرد است.

1- تفکر و تحلیل

• افراد سوداوی، تحلیل گر، عمیق، اهل تفکر و جزئی نگر هستند.
• تصمیم گیری آن ها زمان بر ولی دقیق است.
• بیشتر از احساس، از عقل و منطق پیروی می کنند.

2- احساسات و خلق و خو

• مستعد اضطراب، افسردگی و وسواس.
• معمولاً ساکت، کم حرف، درون گرا و محتاط اند.
• نگرانی بیش از حد برای آینده و مسائل کنترل نشده دارند.

3- روابط اجتماعی

• در انتخاب دوست بسیار وسواس دارند و به سختی اعتماد می کنند.
• وفادار، عمیق و محتاط در روابط عاطفی.
• تنهایی را به روابط سطحی ترجیح می دهند.

4- نقاط قوت و ضعف روانی

• نقاط قوت: برنامه ریزی دقیق، انضباط بالا، تعهد کاری، تفکر استراتژیک.
• نقاط ضعف: تمایل به خودخوری، بدبینی، ترس های درونی و شک در تصمیم ها.

اصول غذا خوردن برای سوداوی‌ مزاج‌ها

علاوه بر انتخاب مواد غذایی مناسب، افراد با مزاج سرد و خشک باید به نحوه غذا خوردن خود نیز توجه کنند تا به تعادل مزاجی در بدنشان دست یابند. اگر دارای مزاج سرد و خشک هستید، اصول کلیدی زیر را رعایت کنید:

• از خوردن غذاهای غلیظ و لزج خودداری کنید و به جای آن، از غذاهای زود هضم استفاده کنید.
• از خوردن چند نوع غذا در یک وعده خودداری کنید. این کار می‌تواند باعث سوء هاضمه و نفخ شود. به جای آن، وعده‌های غذایی کوچک‌تر و متعدد در طول روز میل کنید.
• از نوشیدن مایعات به همراه غذا خودداری کنید.
• از پرخوری خودداری کنید. پرخوری می‌تواند باعث سوء هاضمه، نفخ و سایر مشکلات گوارشی شود.
• هر لقمه را به طور کامل بجوید. این کار به هضم بهتر غذا و جذب بهتر مواد مغذی کمک می‌کند.

بیماری ها و اختلالات رایج در مزاج سوداوی

مزاج سوداوی اگر دچار سوء مزاج (افراط یا تفریط) شود، بستر بیماری هایی خواهد شد که عمدتاً ماهیتی سرد و خشک دارند و به بیماری های رایج زیر مبتلا می شوند:

• یبوست مزمن
• افسردگی و اختلالات خلقی
• وسواس فکری و عملی
• بی خوابی
• سردی اندام ها
• تیرگی و لک صورت
• بیماری های عصبی و تیک های عصبی
• ریزش مو
• مشکلات قاعدگی در زنان
• زخم معده ناشی از استرس

ضد سودا قوی

ضد سوداهای قوی موادی یا روش‌هایی هستند که به طور مؤثر به تعادل مزاج سودا کمک کرده و از افزایش این خلط جلوگیری می‌کنند. این عوامل معمولاً شامل خوراکی‌های با طبع گرم و مرطوب، ورزش‌های ملایم و سبک زندگی فعال می‌شوند.

گیاهان دارویی مانند زعفران، دارچین و زنجبیل از بهترین ضد سوداها به شمار می‌روند که با تحریک گردش خون و رفع خشکی بدن، به تنظیم مزاج کمک می‌کنند. همچنین، تمرین‌هایی مانند یوگا و پیاده‌روی منظم باعث تهویه روان و کاهش افکار منفی مرتبط با سودا می‌شوند.

اصلاح رژیم غذایی، اجتناب از تنهایی طولانی و پرداختن به فعالیت‌های هنری و خلاقانه نیز نقش مهمی در مقابله با غلبه سودا دارند. در کل، ترکیب تغذیه مناسب، تحرک بدنی و مراقبه ذهنی بهترین راهکارهای طبیعی برای کنترل سودا و حفظ تعادل روحی و جسمی است.

میوه های ضد سودا

میوه‌های ضد سودا به گروهی از میوه‌ها گفته می‌شود که با طبع گرم و مرطوب خود، به تعادل مزاج سودا کمک کرده و خشکی و سردی ناشی از این خلط را کاهش می‌دهند.

این میوه‌ها معمولاً انرژی‌بخش بوده و باعث بهبود عملکرد دستگاه گوارش و افزایش نشاط روان می‌شوند. از جمله میوه‌های مناسب برای افراد با مزاج سودا می‌توان به انبه، انجیر، سیب شیرین، به، انگور و آناناس اشاره کرد.

این میوه‌ها با داشتن خواص ضد التهابی و مرطوب‌کننده، باعث رفع خشکی بدن و تسهیل هضم غذا می‌شوند. مصرف منظم این میوه‌ها در کنار یک رژیم غذایی متعادل و فعالیت بدنی، به کنترل و کاهش اثرات منفی سودا کمک شایانی می‌کند و در بهبود روحیه و رفع خستگی موثر است.

قرص ضد سودا

قرص ضد سودا نوعی مکمل یا داروی طبیعی است که به منظور کاهش غلبه مزاج سودا در بدن طراحی شده است. این قرص‌ها معمولاً ترکیبی از گیاهان دارویی با طبع گرم و معتدل هستند که به تعادل سیستم عصبی کمک کرده و خشکی و سردی ناشی از سودا را کاهش می‌دهند.

مصرف این قرص‌ها می‌تواند به بهبود خواب، افزایش انرژی و کاهش افسردگی و اضطراب مرتبط با مزاج سودا کمک کند. با این حال، بهتر است قبل از استفاده از هر نوع قرص یا مکمل ضد سودا، با یک متخصص طب سنتی یا پزشک مشورت کنید تا بر اساس شرایط فردی شما، بهترین درمان تعیین شود. این قرص‌ها به عنوان بخشی از یک سبک زندگی سالم و رژیم غذایی مناسب، تأثیر به‌سزایی در تعادل مزاج و سلامت روان خواهند داشت.

عوارض افزایش سودا در بدن

عوارض مزاج سوداوی نه‌تنها بر سلامت و آرامش فرد اثرگذار است، بلکه می‌تواند اطرافیان را نیز دچار ناراحتی کند. به همین دلیل، دفع سودا و مصرف خوراکی‌های سودازدا برای این افراد اهمیت ویژه‌ای دارد.

افراد سوداوی باید رژیم غذایی و سبک تغذیه خود را به‌گونه‌ای تنظیم کنند که از افزایش سودا در بدن جلوگیری شود. استفاده از مواد غذایی با طبع گرم می‌تواند به تعادل مزاج آن‌ها کمک کند و اثرات منفی سودا را کاهش دهد.

همچنین مصرف غذاهای با طبع سرد باید به حداقل برسد و در صورت نیاز، حتماً همراه با مصلح مناسب مصرف شود. تجمع سودا در بدن عوارضی به همراه دارد که هم سلامت عمومی و هم وزن بدن را تحت‌تأثیر قرار می‌دهد؛ بنابراین بهتر است با اصلاح تغذیه، از افزایش یا کاهش شدید وزن جلوگیری کنید.

دلایل ایجاد طبع سوداوی

افزایش سودا در بدن اغلب نتیجه سبک زندگی نادرست و دوری از ریتم طبیعی بدن است. بسیاری از رفتارهای روزمره که بی‌اهمیت به نظر می‌رسند، به‌تدریج زمینه‌ساز تولید این خلط می‌شوند.

برای مثال، استفاده مداوم و طولانی‌مدت از وسایلی مانند تلفن همراه و رایانه به دلیل انتشار امواج الکترومغناطیسی می‌تواند تعادل مزاجی را بر هم بزند. همچنین بی‌خوابی، دیر خوابیدن یا خوابیدن در ساعات نامناسب مانند صبح زود یا حوالی غروب، بدن را مستعد افزایش سودا می‌کند.

قرار گرفتن در معرض سرمای شدید یا گرمای مفرط، فشار بدنی بیش از اندازه و حتی برخی فعالیت‌های ورزشی سنگین که بدن را تحلیل می‌برند، در این روند نقش دارند. از طرفی مصرف مکرر خوراکی‌های سرد و خشک، میوه‌های نارس و داروهای با طبع سرد نیز به تولید سودا کمک می‌کند.

عادات تغذیه‌ای اشتباه مانند ایستاده غذا خوردن، پرخوری یا بی‌نظمی در وعده‌ها، همراه با کم‌تحرکی ذهنی و جسمی، خواب بیش از حد و نشستن‌های طولانی‌مدت هم می‌توانند باعث اختلال در مزاج و غلبه سودا شوند.

بهترین رژیم غذایی برای مزاج سرد و خشک یا سوداوی

همانند سایر مزاج‌ها، افراد با مزاج سوداوی نیز برای حفظ تعادل در بدن خود نیازمند رعایت رژیم غذایی خاص هستند. این افراد باید در برنامه غذایی خود بر مصرف خوراکی‌هایی با طبع گرم و تر تمرکز کنند تا از بروز اختلالات ناشی از عدم تعادل در بدنشان پیشگیری شود.

غذاهای مفید برای افراد سوداوی

برخی از مناسب‌ترین مواد غذایی برای افراد با مزاج سرد و خشک به شرح زیر است:

• حبوبات: نخود، لوبیا، لپه
• سبزیجات: کرفس، کنگر، تره، جعفری، ترخون، مرزه، ریحان و نعناع
• میوه‌ها: انگور، خربزه، انجیر، توت، سیب، به، آلوی رسیده و شیرین
• مغزها: مویز، کشمش، فندق و بادام
• لبنیات: فرنی بادام
• ادویه‌جات: دارچین، هل
• گوشت: گوشت گوسفند جوان
• نوشیدنی: آب نارگیل

علاوه بر موارد ذکر شده زرده تخم مرغ، نان سنگک با کره، مربای بالنگ و شیره انگور نیز برای این دسته از افراد مناسب است.

غذاهای مضر برای افراد سوداوی

از جمله مواد غذایی که مصرف آن‌ها به افراد با مزاج سرد و خشک توصیه نمی‌شود به شرح زیر است:

• حبوبات: عدس، ذرت و جو
• سبزیجات: بادمجان، کلم، گل کلم، گوجه فرنگی و قارچ
• میوه‌ها: انار ترش، پرتقال، میوه‌های ترش، گریپ فروت و لیموترش
• مغزها: بادام زمینی و کره بادام زمینی
• لبنیات: ماست، کشک، پنیر شور
• ادویه‌جات: نمک زیاد
• گوشت: گوشت گاو و گوساله، ماهی شور و دودی، گوشت شتر، شترمرغ و بوقلمون
• نوشیدنی: آبلیمو، سرکه، آبغوره، چای پررنگ، نوشابه، دلستر، قهوه و نسکافه

همچین افرادی که دارای مزاج سرد و خشک هستند باید از خوردن غذاهای مانند غذاهای کنسروی، انواع سس، قارچ، سوسیس و کالباس، ماکارونی و… پرهیز کنند.

برای سرد مزاجی چی بخوریم

بهترین انواع گوشت برای افراد دارای مزاج سرد و خشک ، گوشتهای گرمی بخش مانند گوشت گوسفند، گوشت شتر، گوشت کبوتر، گوشت گنجشک و گوشت سارهستند.

همچنین این افراد باید از سبزیجات گرمی مانند نعناع، ریحان، ترخون، مرزه، جعفری، تره، انواع کلم، ساقه ی کرفس استفاده نمایند.

از جمله ی خوراکی های مفید برای افراد سوداوی مزاج ، خوراکی هایی با طبع گرم مانند عسل، توت، کشمش، انجیر، خرما، هل، دارچین، زنجبیل، زعفران ، زیره و بذرهای ملین، مانند:قدومه ی شیرازی، تخم شربتی و بارهنگ , تخم ریحان و مرو هستند.

اگر این افراد تمایلی به استفاده از گوشت نداشته باشند می توانند غذاهای گیاهی مانند آلو اسفناج , کدو تنبل ، هویج فرنگی پخته ، انواع سالاد های فصل با مقداری جوانه گندم قبل از غذا و آش جو بخورند .

برای دفع سودا از روده ها این افراد می توانند تنقیه ی دم کرده جو یا روغن زیتون مصرف نمایند.

از میوه های مناسب افراد سوداوی مزاج می توان به انجیر، انبه، مرکبات شیرین، انار ، سیب شیرین ، گلابی ، قیسی، موز، آناناس و پاپایا اشاره کرد .

نوشیدنی های با طبع گرم مانند :دمنوش بادرنجبویه، زعفران، دارچین، زنجبیل، گل گاو زبان، شربت عسل، شیره انگور و خرما، عرقیجات سنتی مثل عرق بیدمشک، بهار نارنج، نسترن، نعناع و پونه برای افراد سوداوی مزاج مناسب است .

لوبیا ، شلغم ، هویج ،کلم قمری ، کدوحلوائی ، زیتون رسیده نیز برای این افراد مفید می باشند.

چه غذاهایی برای مزاجهای سرد و خشک مضر است

مصرف غذاهای چرب , شور , مانده و بیات برای افراد سوداوی مزاج مضر است.

افراد دارای مزاج سرد و خشک باید از مصرف لبنیاتی مانند ماست و پنیر و کشک پرهیز کنند و هیچگاه پنیر همراه با چای شیرین به عنوان صبحانه مصرف نکنند.

نوشیدنی های مضر برای این افراد عبارتند از :چای ، دوغ ، آب یخ، نوشابه های گاز دار و قهوه و نسکافه

گوشت گاو- گوساله و گوسفندماده ، ماهی دودی و ماهی شور برای این افراد مضر است .

سوداوی ها باید از خوردن شیرینی جات مصنوعی , ادویه جات ، ترشی جات ، خیار شور و سرکه خودداری نمایند زیرا مصرف این مواد غذایی برای این گونه افراد فوق العاده زیان اور است و سبب افزایش رسوبات خون خواهد شد و آنها را دچار یبوست مزاج می کند .

از غذاهای مضر برای سوداوی مزاج ها ماش پلو، سوسیس وکالباس،عدس، ساندویچ ، پیتزا ، غذاهای کارخانه ای ، جگرودل وقلوه ، غذاهای سرخ کرده، کره گیاهی وخامه ، غذاهای نشاسته ای مانندماکارونی می باشد .

همانطور که سلامت نمناک عنوان کرده است سوداوی مزاج ها باید از خوردن میوه ها و مواد غذایی مانند :نارنگی ، میوه کال ، خربزه، انگور، طالبی ، گوجه سبز، سنجد ، گیلاس ، شادونه ، گشنیز، سماق، زرشک ، غوره،لیموعمانی، ذرت، ، سس و رب گوجه فرنگی اجتناب کنند زیرا مصرف این مواد غذایی برای آنها مضر است.

این افراد باید از مصرف قرص جلوگیری از بارداری نیز خودداری کنند.

توصیه های مهم برای سرد مزاجها (سرد و خشک)

افراد سوداوی مزاج بهتر است برای چرب کردن پوست خشک خود از روغن زیتون یا روغن کنجد استفاده نمایند.

پس از خوردن شام 10تا 15 دقیقه پیاده روی کنند.

مصرف آب لیموترش برای آنها مفید است.

این افراد خواب کافی شبانه داشته باشند زیرا بی خوابی و خواب بعد از ظهر برای آنها مضر است .

تنهایی و افسردگی علائم سوداوی آنها را تشدید می کند.

افراد سوداوی از آب ولرم برای حمام کردن استفاده کنند و بعد ازحمام بدن خود را با روغن ماساژ دهند.

مصرف آب هویج و آب سیب برای آنها مفید می باشد.

مرطوب کردن بینی با کمی روغن بادام شیرین به آنها توصیه می شود.

پیاده روی بهترین ورزش برای افراد سوداوی مزاج است.

استفاده زیاد از رایانه و تماشا کردن فراوان تلویزیون سبب افزایش سودا می شود.

رژیم لاغری برای مزاج سوداوی

کسانی که مزاج بدن شان سوداوی است اکثرا لاغر هستند و چهره ریز و کوچک دارند. در هر صورت این افراد اگر این مواردی که در زیر به آنها اشاره می شود را جز رژیم غذایی خود در نظر بگیرند و رعایت کنند می توانند از افزایش سودا در بدن پیشگیری کنند.

رژیم غذایی سوداوی

افرادی که سوداوی مزاج هستند، حداقل باید در طول روز یک غذای گرم و تر بخورند تا تعادل آنها برای مزاج کنترل شده باشد. غذاهایی از جمله آبگوشت که با گوشت گوسفندی و دنبه بهتر است، خوراک های حبوباتی، آش و سوپ های متفاوت، خورشت های سبزی و قیمه و انواع مختلف خورشت های گرم.

نوشیدنی مناسب مزاج سوداوی

خوردن نوشیدنی های زیر به این مزاج کمک می کند مانند؛ شربت زعفران، نوشیدنی‌ هایی که در ترکیب خود دارچین دارد، نوشیدنی‌ با طعم زنجبیل، دمنوش بادرنجبویه، شربت عسل، شربت شیره انگور، شربت شیره خرما و همینطور میوه های مناسب برای این مزاج میوه های شیرین هستند.

عرقیجات ضد سودا

بارهنگ و آب جوش را دم کرده و به مدت 40 رو میل کنند. عرقیجاتی مانند بیدمشک با عسل، عرق نسترن با شیره انگور و گلاب و عرق بهار نارنج با ترکیب عسل میل کنند. دمنوش سنبل الطیب به همراه بهار نارنج و لیمو عمانی بسیار مفید است.

۷ راهکار برای متعادل‌سازی مزاج سوداوی از نگاه طب سنتی

مزاج سوداوی ترکیبی از سردی و خشکی است؛ یعنی افرادی که درونی سرد و بیرونی حساس و شکننده دارند. همه توصیه‌های طب سنتی برای این مزاج، بر گرم کردن و نرم کردن بدن و ذهن متمرکز است. در ادامه ۷ راهکار اصلی برای تعدیل این مزاج با توصیه‌هایی ساده و عملی ارائه شده است:

۱- تغذیه گرم و مرطوب؛ اساس تعادل سودا

حکمایی چون ابن‌سینا و جرجانی تغذیه را مهم‌ترین عامل در حفظ تعادل مزاج می‌دانند.

خوراکی‌های مناسب:

• شیر گرم با کمی عسل پیش از خواب
• خورش‌هایی با گوشت گوسفند یا مرغ بومی و ادویه‌های گرم مانند دارچین، زنجبیل، زیره
• آش جو و سوپ سبزیجات گرم‌مزاج مثل شلغم، هویج، تره و جعفری
• میوه‌های گرم و ملایم مانند انجیر، انگور، مویز، خرما، سیب زرد یا سیب پخته
• مغزها مانند بادام، پسته و گردو (به میزان کم)
• روغن‌های طبیعی مثل روغن زیتون، روغن بادام شیرین و روغن کنجد

خوراکی‌های پرهیزشده:

• غذاهای مانده، صنعتی و فریزری
• عدس، بادمجان، قارچ و لبنیات سرد مانند ماست ترش و دوغ
• نوشیدنی‌های سرد و گازدار مثل آب یخ و نوشابه
• خوراکی‌های خشک و بدون روغن مانند فست‌فود و تنقلات کارخانه‌ای

۲- نظم در خواب و بیداری؛ ترمیم ذهن و بدن

ابن‌سینا خواب شبانه را زمان ترمیم قوای ذهن و جسم می‌دانست، به‌ویژه برای سوداوی‌ها که ذهنی پرکار دارند.

برای خوابی عمیق و آرام، بهتر است پیش از ساعت ۱۱ شب بخوابید و از نور زیاد صفحه‌نمایش‌ها پیش از خواب دوری کنید. ایجاد روتین آرام‌بخش مثل نوشیدن دمنوش گرم، دوش نیم‌گرم یا مطالعه، ذهن را آرام می‌سازد.

در صورت بی‌خوابی، دمنوش‌هایی مانند سنبل‌الطیب، گل‌گاوزبان یا اسطوخودوس همراه با کمی عسل می‌توانند کمک‌کننده باشند. خواب منظم به سوداوی‌ها کمک می‌کند افکار اضافی را کنار گذاشته و فرصت بازسازی به بدن بدهند.

۳- ورزش ملایم روزانه؛ حرکت برای آرامش روان

حکیم جرجانی در «ذخیره خوارزمشاهی» اشاره می‌کند که تحرک معتدل، حرارت طبیعی بدن را تقویت می‌کند. برای تعادل روانی و کاهش اثرات سودا، روزانه ۳۰ دقیقه پیاده‌روی در فضای باز توصیه می‌شود.

همچنین یوگا، تای‌چی و حرکات کششی همراه با تنفس عمیق گزینه‌های بسیار مناسبی هستند. کوه‌پیمایی سبک یا دوچرخه‌سواری آرام در پایان هفته نیز می‌تواند نشاط‌آور باشد. این فعالیت‌های آرام به جای افزایش سودا مانند ورزش‌های شدید، ذهن را تهویه کرده و حس کسالت را از بین می‌برند.

۴- پرهیز از تنهایی طولانی؛ سپری در برابر غم

دکتر حسین خیراندیش معتقد است انزوای زیاد، زمینه‌ساز وسواس و اندوه در افراد سوداوی است. برای جلوگیری از این حالت، توصیه می‌شود در جمع‌های فرهنگی، هنری یا خیریه مشارکت کنید، روزانه با دوستان یا نزدیکان ارتباط بگیرید، در جلسات کتاب‌خوانی یا کلاس‌های آموزشی شرکت نمایید و حتی برنامه‌های خانوادگی کوتاه‌مدت اما منظم داشته باشید. حضور در جمع انسان‌های پرانرژی، گرما و طراوت را به روان فرد بازمی‌گرداند و مانع از رکود فکری می‌شود.

۵- مراقبه و تخلیه ذهن؛ تنفس آرامش

در نگاه حکمای شیعی و طب‌الرضا، ذکر و مراقبه همانند نسیمی است که سکون کویر را می‌شکند. برای آرام‌سازی ذهن و کاهش بار افکار منفی، می‌توانید احساسات و دغدغه‌های خود را در دفترچه‌ای ثبت کنید.

مدیتیشن با تمرکز بر تنفس یا صدای طبیعت، و همچنین ذکر و دعاهای آرام، به تدریج ذهن را از افکار مزاحم پاکسازی می‌کند. این تمرین‌ها به سوداوی‌ها کمک می‌کند تا تاریک‌خانه ذهن خود را روشن کرده و به آرامش برسند.

۶- هنر، موسیقی و خلاقیت؛ غذای روح و ذهن

جرجانی باور داشت حواس باطنی با هنرهای لطیف نرم و منعطف می‌شوند. برای فعال نگه‌داشتن روان و جلوگیری از رکود ذهن، فعالیت‌هایی چون نواختن یا گوش دادن به موسیقی سنتی، نقاشی، خوشنویسی، طراحی و همچنین هنرهای دستی مانند سفال‌گری، گلدوزی و شمع‌سازی بسیار مؤثرند.

حتی نوشتن شعر و دل‌نوشته می‌تواند احساسات درونی را جاری سازد. این فعالیت‌ها به سوداوی‌ها کمک می‌کند تا عمق وجودشان را به آرامش و معنا تبدیل کنند.

۷- ماساژ با روغن‌ها و حمام گرم؛ لطافت برای جسم و روان

ابن‌سینا تأکید داشت که حمام با آب گرم و روغن‌های لطیف، خشکی مزاج را تسکین می‌دهد. برای آرام‌سازی بدن و ذهن، پیش از خواب از روغن‌هایی مانند بنفشه، بابونه یا بادام شیرین برای ماساژ ملایم بدن استفاده کنید.

همچنین حمام بخار یا آب گرم دو تا سه بار در هفته به‌ویژه با افزودن گلاب یا اسانس اسطوخودوس، اثر آرام‌بخش چشمگیری دارد. این روش‌ها خشکی پوست و روان را کاهش داده و گرمای لازم را به بدن برمی‌گردانند.

بهترین دمنوش‌های گیاهی برای دفع سریع سودا

همانطور که گفته شد یکی از عوارض افزایش سودا در بدن استرس و اضطراب است؛ به همین دلیل مصرف دمنوش هایی که به کاهش استرس کمک می کنند و در آرامش اعصاب نقش دارند، به دفع سودا کمک می کند.

از جمله دمنوش های دفع سودا می توان به دمنوش لاغری گل گاوزبان همراه با به لیمو و دمنوش گل محمدی همراه با رزماری اشاره کرد.

دمنوش بابونه نیز به تقویت معده کمک می کند و پس از مصرف غذاهای سودایی، به عنوان یک سودابر عمل کرده و آسیب های آن را کاهش می دهد.

همچنین دمنوش گزنه به دلیل طبع گرمی که دارد یکی از دمنوش های دفع سودا است که به تقویت معده و کلیه در کسانی که به دلیل افزایش سودا آسیب دیده اند، کمک می کند.

برخی عرقیات نیز در دفع سودا موثر هستند که از آن میان می توان به سرکه انگبین برای دفع سودا اشاره کرد. اغلب عرقیاتی که طبع گرم دارند، می توانند به بهبود عوارض سودا در بدن کمک کنند.

تأثیر ورزش بر پاکسازی سودا

تأثیر ورزش در پاکسازی سودا و برقراری تعادل مزاج سوداوی بسیار چشمگیر است. همان‌طور که اشاره شد، یکی از عوامل تشدیدکننده سودا، بی‌تحرکی و نشستن‌های طولانی‌مدت است؛ بنابراین نقش فعالیت بدنی در دفع این خلط کاملاً روشن است.

اختصاص حداقل ۳۰ دقیقه در روز برای انجام حرکات ورزشی سبک می‌تواند به تخلیه سودا و بهبود جریان انرژی در بدن کمک کند. پیاده‌روی روزانه از بهترین گزینه‌هاست؛ چرا که علاوه بر کمک به دفع سودا، باعث افزایش متابولیسم و کنترل وزن می‌شود.

اگر پیاده‌روی برای برخی جذاب نیست، دوچرخه‌سواری یا دویدن آرام می‌تواند جایگزین مناسبی باشد. البته قبل از شروع این فعالیت‌ها، بهتر است بدن را با حرکات نرمشی گرم کرده و اصول تغذیه قبل از ورزش را رعایت کرد.

یکی دیگر از روش‌های ساده برای فعال‌سازی بدن و کمک به پاکسازی سودا، انجام چند حرکت کششی بلافاصله پس از بیدار شدن از خواب است؛ این کار به شادابی صبحگاهی و کاهش خشکی بدن کمک می‌کند.

ورزش‌های دیگری مانند شنا، سوارکاری و حتی تیراندازی نیز در دسته فعالیت‌های ملایم و مفید برای متعادل‌سازی مزاج سوداوی قرار می‌گیرند.

رژیم‌غذایی مناسب برای افراد سوداوی

با توجه به اینکه در افراد سوداوی مزاج، سردی و خشکی بر بدن غلبه دارد، برای ایجاد تعادل، مصرف غذاهایی با طبع گرم و تر توصیه می‌شود. در ادامه فهرستی از مناسب‌ترین گزینه‌های غذایی برای این افراد ارائه شده است:

صبحانه

• نان بربری سبوس‌دار همراه با شیر گرم و خرما یا عسل، همچنین ارده کنجد با عسل
• نان سنگک کنجددار با دمنوش به و کره بادام‌زمینی همراه شیره انگور
• نان سنگک کنجددار با دمنوش بادرنجبویه و نیمرو در روغن زیتون
• نان جو همراه با املت تهیه‌شده با روغن کنجد یا آفتابگردان و دمنوش سیب
• نان بربری سبوس‌دار با کره و شیره خرما یا شیره توت و دمنوش دارچین
• در صورت تمایل به مصرف چای، بهتر است از ادویه‌هایی مانند دارچین، زنجبیل، هل و زعفران برای معطر کردن استفاده کنید.
• پنیر را به مقدار محدود مصرف کرده و حتماً همراه گردو یا زیره میل نمایید.

دمنوش‌های جایگزین مناسب دیگر: دمنوش میخک، هل، برگ به و گل‌گاوزبان

ناهار

• نان بربری سبوس‌دار با آبگوشت گوسفندی و سبزی خوردن
• برنج زعفرانی یا همراه با زیره، به همراه خورش‌های حاوی حبوبات و گوشت گوسفند
• برنج شویددار با میگو سرخ‌شده در روغن کنجد یا پخته‌شده در فر، همراه با زیتون پرورده
• برنج قهوه‌ای با بوقلمون کبابی و سیرترشی
• آش گندم با نان بربری سبوس‌دار و سبزی خوردن
• برنج زعفرانی همراه با فسنجان و زیتون
• نان سبوس‌دار با تاس‌کباب و سبزی خوردن
• کباب کوبیده با نان سنگک و سبزی
• بلدرچین کبابی با برنج شویددار
• سایر غذاهای مفید شامل کوفته گوسفندی، بریانی، کباب برگ، گوشت شترمرغ و گوشت کبک هستند.

سبزی خوردن مناسب: ترخون، ریحان، نعنا، جعفری، شوید و تربچه

میان‌وعده‌ها

برای متعادل کردن مزاج سوداوی، مصرف میان‌وعده‌های گرم و تر بسیار مفید است:

• میوه‌ها: سیب شیرین، انجیر تازه یا خشک، انبه، آناناس، به، انگور رسیده و گلابی
• نوشیدنی‌ها: آب هویج تازه، آب سیب طبیعی، شربت عرق بیدمشک، شربت گلاب و زعفران، شربت خاکشیر، دمنوش‌های آویشن، زنجبیل، نعنا و چای زعفرانی
• آجیل و خشکبار: بادام‌درختی، بادام‌زمینی، مویز، تخمه آفتابگردان، کنجد، توت خشک، انجیر خشک و برگه زردآلو

وعده شام

برای شام سبک و مناسب مزاج سوداوی، گزینه‌های زیر پیشنهاد می‌شود:

• سوپ جو همراه با نان سنگک
• خوراک لوبیا با نان جو
• نیمرو تهیه‌شده با روغن زیتون یا کنجد به همراه نان بربری سبوس‌دار
• کوکو سبزی پخته‌شده با روغن کنجد و نان بربری سبوس‌دار
• دم‌پختک ساده همراه زیره سیاه
• نان بربری سبوس‌دار با پنیر و گردو (در صورت مصرف پنیر، حتماً با مصلح)

دفع سودا با اصلاح سبک زندگی

دفع سودا با تغییر سبک زندگی، مسیری به سوی تعادل مزاج و سلامتی است. همان‌طور که گفته شد، پرخوری و بی‌تحرکی از عوامل اصلی افزایش سودا در بدن هستند و علاوه بر این، باعث اضافه‌وزن و مشکلات متابولیک می‌شوند.

یکی از مؤثرترین روش‌ها برای پاکسازی سودا، پیروی از یک برنامه غذایی سالم و اصولی است؛ رژیمی که نه‌تنها مصرف خوراکی‌های سودا‌زا را محدود کند، بلکه مانع پرخوری و افزایش وزن نیز شود.

در کنار رعایت توصیه‌های طب سنتی، استفاده از یک رژیم غذایی متعادل که بر اساس شرایط و ویژگی‌های فردی تنظیم شده باشد، اهمیت زیادی دارد. بهاره غفاری به‌عنوان یکی از مشاوران تغذیه تأییدشده توسط وزارت بهداشت، می‌تواند با ارائه رژیم‌های اختصاصی، شما را به سمت وزن ایده‌آل و تعادل مزاجی هدایت کند.

علایم شایع در تشخیص سودا مزاجی

سودا یکی از چهار خلط اصلی بدن است که در صورت غلبه بر سایر اخلاط، می‌تواند عوارض مختلفی ایجاد کند. این عوارض بسته به سن، جنسیت، توان جسمی و روحی هر فرد متفاوت بوده و در اشکال گوناگون بروز می‌کند. اگر علائم زیر را تجربه می‌کنید، احتمالاً مزاج شما سوداوی است:

کاهش علاقه‌مندی، بی‌حوصلگی، دلزدگی، ناتوانی در لذت بردن از زندگی، احساس ناامیدی، خستگی و بی‌حالی، تمایل به انزوا، تغییر اشتها به صورت کم‌اشتهایی یا پرخوری، یبوست، کاهش میل جنسی، دشواری در تصمیم‌گیری، گریه‌های ناگهانی و بی‌دلیل، زودرنچی و تحریک‌پذیری، افکار منفی یا تمایل به خودآزاری، بروز دردهای پراکنده بدون دلیل پزشکی مشخص، ترک‌خوردگی زبان، کهیر پوستی و بازگشت اسید معده (رفلاکس).

عوامل تولید سودا

• تداوم درمصرف غذا های سودازا
• مصرف غذا هایی که سریع پخته شده یاداغ می شوند
• مصرف غذا های مانده
• پرخوری
• مصرف دخانیات
• آلودگی هوا ، آلودگی صوتی
• افسردگی ، اضطراب زیاد ، سوء ظن زیاد ، غم مستمر ، نخندیدن زیاد ، خندیدن زیاد یا شادی زیاد از حد .
• بیماری های مزمن ومستمر.
• خواب بین الطلوعین ، خواب غروب وخواب زیاد
• تحریکات جنسی ناقص
• بی تحرکی جسمی
• تماس مستمر با سردی
• استفاده مداوم از رنگ های تیره
• زیاد قرار گرفتن در معرض امواج الکترو ، همچون کامپیوتر ،موبایل،……

علائم غلبه خلط سودا را بشناسید

اگر تعادل اخلاط در بدن بر هم بخورد و یکی از آن‌ها بر دیگران غلبه پیدا کند، زمینه بروز بیماری فراهم می‌شود و لازم است این وضعیت اصلاح گردد. در ادامه، به برخی ویژگی‌ها و علائم غلبه خلط سودا اشاره شده است:

افراد سوداوی معمولاً رنگ پوست سبزه، خشک و سرد دارند و منافذ پوست آن‌ها کوچک یا متوسط است. این افراد بدن کم‌مو و بدون ریزش مو دارند. موهایشان اغلب ضخیم، موج‌دار و به رنگ تیره یا مشکی است.

اندام آن‌ها لاغر و کشیده بوده و معمولاً شانه‌ها، ساق پا و کمر باریکی دارند و شکم کمی فرورفته است. لب‌های تیره و چشمان میشی تیره نیز از دیگر ویژگی‌های آن‌هاست.

افراد دارای مزاج سودا باید از مصرف خوراکی‌های شور، چرب و مانده پرهیز کنند. لبنیاتی مانند ماست و پنیر برای آن‌ها مناسب نیست و بهتر است از مصرف آن‌ها به‌ویژه در وعده صبحانه اجتناب کنند.

نوشیدنی‌های گازدار، قهوه، نسکافه، دوغ و چای نیز برای این گروه مضر است. گوشت‌های قرمز، شیرینی‌جات، ادویه‌جات و غذاهای نشاسته‌ای مانند ماکارونی باید به‌صورت محدود مصرف شوند. همچنین ترشیجات حاوی سرکه انتخاب مناسبی برای این افراد نیست.

⏬مقالات پیشنهادی⏬

اهمیت ورزش در محل کارچرا مردم گیاهخوار می‌شوند

دیالیز کلیه چگونه انجام میشود

مطالعه بیشتر