
عرق نعناع فواید درمانی زیادی دارد؛ از جمله کمک به بهبود هضم، کاهش نفخ و گازهای معده، آرام کردن دلدرد و دلپیچه، خوشبو کردن نفس و کاهش حالت تهوع. همچنین این گیاه میتواند در رفع مشکلات تنفسی، تسکین علائم سرماخوردگی و تقویت عملکرد دستگاه گوارش نقش مؤثری ایفا کند. در این نوشته وب سایت ایران رژیم سعی دارد اطلاعات شما را نسبت به این موضوع بالا ببرد. همراه ما بمانید.
عرق نعنا
عرق نعنا یا به عبارتی نعنا با نام علمی Mentha شناخته میشود. عرق نعنا را به شکل عرق نعناع نیز مینویسند؛ نعنا در هند به پوندیا معروف است.
این محصول در درجات و شکلهای مختلف تهیه میشود که در اینجا دو نوع معمولی و دوآتیشه را برای شما تشریح میکنیم؛ اگر عرق نعنا فلفلی نیز نیاز داشتید به این قسمت سری بزنید.
عرق نعنای معمولی و دوآتیشه از برگ نعنایی که در سبزی خوردن استفاده میکنیم بهدست میآید؛ با این تفاوت که نعنای سبزی خوردن را زمانی میچینند که هنوز گل نکرده و نعنای عرقگیری را زمانی میچینند که گلهای نعنا ظاهر شده باشند.
برگ نعنا از نظر شکل ظاهری بسیار شبیه به پونه است، ولی کرک کمتری نسبت به آن دارد، ضمنا اطراف برگهای آن نیز نسبت به پونه خشنتر است و به شکل دندانه دار است.
گلهای نعنا به شکل خوشهای و بنفش رنگ هستند و عمر کوتاهی دارند و در همین مدت کوتاه گیاه آن را جهت عرقگیری میچینند.
قسمت مورد استفاده این گیاه، معمولا برگهای آن است و دیگر قسمتهای آن کاربرد زیادی ندارند، البته برای عرقگیری تمام قسمتهای گیاه نعنا را داخل دیگ میریزند.
مواد موثره عرق نعنا، آرکارون و منتول هستند که باعث ایجاد خنکی در دهان میشوند.
هر چقدر گیاه نعنا را دیرتر درو کنند، و عرق آن را تهیه کنند، مقدار منتول آن کمتر خواهد بود.
این محصول شامل اسیدهای فنولیک، فیتوسترون، تریترپین، فلانوئید، ساپونین، کاروتنوئید و آنتوسیانین میباشد.
طعم ملایمتر عرق نعنا به علت وجود درصدی منتول در آن است، در حالی که در نوع فلفلی آن مقدار منتول بیشتری وجود دارد.
از تقطیر برگ و گل و ساقه گیاه نعنا، عرق نعنا تهیه میشود، البته روشهای دیگری نیز هست که میتوان عرق این گیاه را تهیه کرد ولی روش تقطیر، روش مرسوم است.
ابتدا کل گیاه را با آب سرد شسته و آنها را به همراه آب داخل دیگ عرقگیری میریزند.
دیگها نیز انواع مختلفی دارند که روی کیفیت عرق تهیه شده تاثیر دارند؛ مثلا دیگ مسی یا استیل. همچنین روش عرقگیری نیز به روش سنتی یا صنعتی روی کیفیت عرق تهیه شده موثر است.
بخار آب که حاوی مواد موثره گیاه است از طریق لولههای مخصوص به ظرف تقطیر منتقل و تبدیل به مایع میشود؛ مایع بهدست آمده عرق نعنا است که آن را بستهبندی و روانه بازار میکنند.
برای تهیه عرق نعنا دوآتیشه نیز همان روشی که گفتیم انجام میگیرد، با این تفاوت که گیاه نعنا را بهجای آب با عرق نعنا داخل دیگ میریزند.
طرز استفاده عرق نعنا
عرق نعناع را میتوان به شیوههای متنوعی مصرف کرد؛ از نوشیدن مستقیم یا رقیقشده گرفته تا استفاده در تهیه دمنوش، شربت و حتی بهعنوان طعمدهنده در غذاها. برای تسکین مشکلات گوارشی، معمولاً پیشنهاد میشود نصف استکان عرق نعناع را با مقداری آب مخلوط کرده و مصرف کنید.
روشهای استفاده از عرق نعناع:
- نوشیدنی: دو قاشق غذاخوری عرق نعناع را با یک لیوان آب ولرم یا خنک مخلوط کرده و روزانه ۱ تا ۲ مرتبه بنوشید.
- دمنوش نعناع: برگهای تازه یا خشک نعناع را در آب جوش دم کرده و پس از چند دقیقه مصرف کنید.
- شربت نعناع: عرق نعناع را با آب و کمی عسل یا شیرینکننده طبیعی ترکیب کرده و بهعنوان یک نوشیدنی گوارا میل کنید.
- طعمدهنده غذا: افزودن عرق نعناع به ماست، خورشتها، سالاد و نوشیدنیها طعم خاصی به آنها میدهد.
- ترکیب با دیگر مواد: میتوانید عرق نعناع را با آبلیمو یا عسل مخلوط کرده و نوشیدنی تازه و خوشطعمتری بسازید.
نکات مهم مصرف:
برای کودکان، حتماً عرق نعناع را با آب بیشتر رقیق کرده و مقدار کمی استفاده کنید.
زیادهروی در مصرف عرق نعناع ممکن است باعث تحریک معده یا مشکلات گوارشی شود.
در صورت استفاده درمانی، بهتر است با پزشک یا متخصص طب سنتی مشورت کنید.
عرق نعناع دارای طبع گرم و خشک است و ممکن است برای برخی افراد حساسیتزا باشد.
عرق نعناع دوآتیشه به دلیل غلظت بالاتر، اثر قویتری دارد و باید با احتیاط بیشتری مصرف شود.
اگر قصد دارید برای معده از آن استفاده کنید، توصیه میشود نیم ساعت بعد از غذا یک استکان کوچک از آن بنوشید.
عرق نعنا برای درمان دل درد و نفخ معده
هزاران سال است که مردم سراسر جهان از گیاه نعناع برای کاهش مشکلات گوارشی و تسکین ناراحتی معده استفاده میکنند. عرق نعناع برای درمان بسیاری از اختلالات گوارشی مانند سوءهاضمه، IBS (سندرم روده تحریکپذیر)، دلدرد و دیگر ناراحتیهای معده بسیار کاربرد دارد. این گیاه با مقابله با میکروبهای مضر معده، کاهش اسپاسم عضلات و کاهش التهاب، به بهبود سلامت گوارشی کمک میکند.
عرق نعناع و سلامت معده
افرادی که به سندرم روده تحریکپذیر مبتلا هستند میتوانند با مصرف نعناع و فرآوردههای آن علائم خود را کاهش دهند. به دلیل خاصیت ضدالتهابی نعناع، از آن برای رفع نفخ و تسکین دلدرد استفاده میشود. این گیاه را میتوان به شکل دمنوش یا عرق گیاهی مصرف کرد. بسیاری از مکملهای گیاهی نیز بهدلیل خواص متعدد، حاوی عصاره نعناع هستند.
آیا عرق نعناع برای رفلاکس معده مفید است؟
خیر. افراد مبتلا به رفلاکس معده نباید از عرق نعناع استفاده کنند، بهویژه در دوزهای بالا. عرق نعناع ممکن است با افزایش ترشح اسید معده، علائم رفلاکس و زخم معده را تشدید کند. بنابراین، بهتر است برای مشکلات معده دیگر به سراغ گزینههای درمانی مناسبتری بروید.
خواص نعناع برای آسم و آلرژی
نعناع حاوی ترکیب ضدالتهابی و آنتیاکسیدانی به نام «رزمارینیک اسید» است که در آزمایشات حیوانی علائم آسم را کاهش داده است. هرچند شواهد کافی برای تایید این اثر در انسان وجود ندارد، اما گیاهان خانواده نعناع بهطور کلی اثرات ضدحساسیت دارند. برای درمان آسم و آلرژی بهتر است تحت نظر پزشک از داروهای ضدحساسیت استفاده شود.
تسکین علائم سرماخوردگی با عرق نعناع
منتول موجود در نعناع بهعنوان ضداحتقان عمل کرده و به خروج خلط و مخاط از مجاری تنفسی کمک میکند. استفاده از پمادهای حاوی منتول ممکن است به کودکان سرماخورده کمک کند. اما توجه داشته باشید که منتول میتواند موجب تحریک پوست شود و نباید مستقیماً روی صورت یا قفسه سینه کودکان مالیده شود.
عرق نعناع و درد قاعدگی
منتول، ماده فعال موجود در نعناع، دارای اثرات ضد درد و شلکننده عضلات است. برخی تحقیقات نشان دادهاند که کپسولهای حاوی عصاره نعناع میتوانند شدت و مدت دردهای قاعدگی را کاهش دهند و حتی اثری مشابه با برخی مسکنها داشته باشند، در حالیکه عوارض کمتری دارند.
نعناع و کاهش وزن
نعناع با تقویت هضم غذا و افزایش متابولیسم بدن، به فرآیند کاهش وزن کمک میکند. نوشیدن دمنوش یا عرق نعناع بهعنوان یک نوشیدنی بدون کالری میتواند گزینهای مناسب برای افراد در حال رژیم باشد.
عرق نعناع و یبوست
خواص ضداسپاسم نعناع باعث آرامش عضلات روده میشود. این ویژگی برای کاهش یبوست و نفخ، بهویژه در بیماران مبتلا به سندرم روده تحریکپذیر، بسیار مفید است. دمنوش نعناع نیز جایگزین مناسبی برای عرق آن محسوب میشود.
مصرف عرق نعناع ناشتا
نوشیدن عرق نعناع قبل از غذا، بهویژه ناشتا، میتواند عملکرد دستگاه گوارش را بهبود بخشد و از بروز علائمی مانند نفخ، دلپیچه و حالت تهوع پس از غذا خوردن جلوگیری کند. با این حال، زیادهروی در مصرف آن میتواند عوارض جانبی داشته باشد.
ترکیب عرق نعناع و گلاب
گلاب به دلیل خاصیت آرامشبخش و مرطوبکنندگی پوست، بههمراه عرق نعناع فواید متعددی دارد:
-
بهبود عملکرد گوارش
-
کاهش اضطراب، استرس و افسردگی
-
بهبود کیفیت خواب
-
کمک به سلامت پوست و مو
-
کاهش وزن
-
تسکین سردردهای میگرنی
خواص عرق نعناع برای مردان
مصرف متعادل عرق نعناع میتواند به تقویت سیستم ایمنی، افزایش انرژی و بهبود عملکرد گوارش کمک کند. اما زیادهروی در مصرف آن ممکن است سطح تستوسترون را کاهش داده و بر میل جنسی تاثیر منفی بگذارد.
عرق نعناع در دوران بارداری
اگرچه بهطور کلی در بارداری باید در مصرف گیاهان دارویی احتیاط کرد، اما مصرف محدود عرق نعناع ممکن است به کاهش حالت تهوع و بهبود هضم کمک کند. همچنین خاصیت ضدالتهابی نعناع میتواند برای تسکین سردرد و دردهای عضلانی مفید باشد.
آیا میتوان به نوزادان عرق نعناع داد؟
خیر. نوزادان زیر ۶ ماه نباید هیچگونه عرق گیاهی مصرف کنند. برای درمان دلدرد یا کولیک نوزادان بهتر است از شربتهای ضدکولیک مانند گرایپ میکسچر استفاده شود و پیش از هر اقدامی با پزشک مشورت کنید.
عوارض احتمالی مصرف زیاد عرق نعناع
مصرف متعادل عرق نعناع بیضرر است، اما زیادهروی در آن میتواند عوارضی مانند موارد زیر را بهدنبال داشته باشد:
-
تشدید رفلاکس و مشکلات معده
-
مسمومیت ناشی از مصرف بیش از حد
-
کاهش سطح تستوسترون و میل جنسی در مردان
-
حساسیت یا تحریک پوستی در تماس با منتول
طرز مصرف عرق نعناع
برای رفع دلدرد یا نفخ، میتوان نصف استکان عرق نعناع را با نصف استکان آب مخلوط کرده و مصرف کرد. افزودن مقدار کمی عسل نیز امکانپذیر است. با این حال، همیشه باید در مصرف آن اعتدال رعایت شود تا از بروز عوارض جانبی جلوگیری گردد.
عرق نعناع چه موقع مصرف شود
بهترین زمان برای نوشیدن عرق نعناع معمولاً بعد از صرف وعدههای غذایی است، مخصوصاً زمانی که دچار نفخ، احساس سنگینی یا سوءهاضمه میشوید. همچنین میتوانید نیم ساعت پیش از غذا یک استکان عرق نعناع را با کمی آب ترکیب کرده و برای کمک به هضم بهتر و جلوگیری از نفخ مصرف کنید.
جزئیات بیشتر:
- بعد از غذا: مصرف عرق نعناع پس از وعدههای غذایی باعث بهبود فرآیند هضم و کاهش نفخ میشود.
- قبل از غذا: نوشیدن عرق نعناع پیش از غذا میتواند از پرخوری و ایجاد نفخ جلوگیری کند.
- در صورت ناراحتی گوارشی: هنگام تجربه دلدرد، نفخ یا سوءهاضمه، عرق نعناع گزینهای مناسب برای تسکین سریع این علائم است.
- بهعنوان نوشیدنی روزانه: میتوانید عرق نعناع را با آب رقیق کرده و در طول روز، بهعنوان یک نوشیدنی گوارشی و خوشطعم میل کنید.
نکات مهم:
از زیادهروی در مصرف عرق نعناع خودداری کنید تا از بروز عوارض احتمالی جلوگیری شود.
اگر دچار مشکلات خاص گوارشی هستید، توصیه میشود پیش از مصرف منظم عرق نعناع، با پزشک یا متخصص طب سنتی مشورت کنید تا مقدار مناسب را برایتان تعیین کند.
خواص عرق نعناع برای مردان
عرق نعناع برای سلامتی مردان فواید فراوانی دارد و میتواند نقش مؤثری در افزایش انرژی، کاهش استرس، تقویت سیستم ایمنی و بهبود عملکرد بدن داشته باشد. این عرق گیاهی علاوه بر اثرات آرامبخش، در رفع مشکلات گوارشی، تسکین سردرد و کاهش دردهای عضلانی نیز بسیار مفید است. در ادامه برخی از مهمترین خواص عرق نعناع برای آقایان را مرور میکنیم:
تقویت انرژی و ارتقای عملکرد بدنی:
عرق نعناع با تحریک ذهن و بدن، باعث افزایش هوشیاری و کاهش احساس خستگی میشود. همچنین با بهبود گردش خون، عملکرد بدنی و ورزشی مردان را ارتقا میدهد و کمک میکند تا پس از فعالیتهای سنگین سریعتر بازیابی شوند.
کاهش اضطراب و استرس:
در زندگی پرتنش امروزی، عرق نعناع بهعنوان یک آرامبخش طبیعی شناخته میشود. مصرف آن بهصورت شربت یا دمنوش میتواند ذهن را آرام کرده و اضطراب و تنشهای روزمره را کاهش دهد.
تقویت سیستم ایمنی بدن:
خواص آنتیاکسیدانی و ضدالتهابی عرق نعناع به تقویت دفاع طبیعی بدن کمک میکند و احتمال ابتلا به بیماریها را کاهش میدهد.
رفع مشکلات گوارشی:
عرق نعناع با تحریک ترشح صفرا و بهبود حرکات روده، در درمان نفخ، سوءهاضمه، دلدرد و تهوع مؤثر است و به سلامت دستگاه گوارش کمک میکند.
تسکین سردرد و دردهای عضلانی:
خاصیت ضدالتهابی و آرامبخش عرق نعناع باعث کاهش سردردهای عصبی و میگرنی میشود و میتواند دردهای عضلانی ناشی از خستگی را نیز تسکین دهد.
نکات مهم:
در مصرف عرق نعناع زیادهروی نکنید، زیرا مصرف بیش از حد آن ممکن است عوارضی به همراه داشته باشد. اگر بیماری زمینهای دارید یا داروی خاصی مصرف میکنید، پیش از استفاده منظم از عرق نعناع با پزشک مشورت کنید.
طبع عرق نعنا
در طب سنتی، طبع عرق نعناع گرم و خشک شناخته میشود. همین ویژگی باعث شده مصرف آن برای افراد با طبع سرد (سردمزاجان) بسیار سودمند باشد و حتی بهعنوان یکی از گیاهان دارویی پرخاصیت معرفی شود. عرق نعناع با خاصیت گرمکنندگی خود میتواند تعادل مزاجی را در بدن برقرار کرده و به رفع سردی کمک کند.
فواید مرتبط با طبع گرم عرق نعناع:
- به بهبود عملکرد گوارش و کاهش دلدرد کمک میکند.
- در رقیق کردن خون و دفع مواد زائد بلغمی و سوداوی مؤثر است.
نکات مهم:
- افرادی که طبع گرم دارند بهتر است در مصرف عرق نعناع احتیاط کنند و از مقدار کم شروع کنند.
- اگر پس از مصرف احساس سوزش معده داشتید، مصرف را کاهش دهید و در صورت ادامه مشکل، با پزشک یا متخصص طب سنتی مشورت کنید.
نحوه مصرف عرق نعناع برای معده
برای رفع مشکلات معده با عرق نعناع، معمولاً توصیه میشود نصف استکان عرق نعناع را با نصف استکان آب مخلوط کرده و آن را بعد از غذا میل کنید. همچنین، در مواقع بروز نفخ یا دلدرد، نوشیدن یک لیوان عرق نعناع همراه وعده غذایی میتواند مؤثر باشد. برای کودکان، مقدار کمتر یعنی حدود ۱ تا ۲ قاشق غذاخوری عرق نعناع رقیقشده با آب پس از غذا مناسب است.
نکات مهم مصرف:
- رقیق کردن: اگر عرق نعناع غلیظ است، حتماً آن را با آب جوشیده یا ولرم رقیق کنید.
- مقدار مصرف: بهطور کلی، بین نصف تا یک استکان برای هر وعده کافی است؛ البته میزان دقیق باید با توجه به شرایط فردی تعیین شود.
- زمان مناسب: بهترین زمان مصرف بعد از وعدههای غذایی است.
- مشورت با پزشک: در صورت ابتلا به بیماریهای گوارشی خاص، پیش از مصرف با متخصص طب سنتی یا پزشک مشورت کنید.
روش مصرف پیشنهادی:
- نصف استکان عرق نعناع را با آب ولرم مخلوط کنید.
- در صورت تمایل، کمی عسل به آن اضافه کنید تا طعم مطلوبتری داشته باشد.
- این نوشیدنی را پس از صرف غذا یا هنگام احساس نفخ و دلدرد بنوشید.
خواص عرق نعناع برای معده:
- کمک به دفع گاز و کاهش نفخ
- تسهیل هضم و رفع سنگینی معده
- کاهش دردهای معده ناشی از سوءهاضمه
- تقویت عملکرد کلی دستگاه گوارش با خاصیت آرامبخش
مضرات عرق نعناع
آیا مصرف عرق نعناع مضر است؟ خیر
آیا زیادهروی در مصرف عرق نعناع ضرر دارد؟ بله
این دو پرسش بهخوبی نشان میدهند که مصرف متعادل عرق نعناع مشکلی ایجاد نمیکند، اما مانند هر ماده خوراکی دیگری، استفاده بیش از حد از آن میتواند پیامدهای منفی بهدنبال داشته باشد. از جمله عوارض مصرف بیرویه و طولانیمدت آن میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- افزایش فشار خون
- تحریک معده و تشدید رفلاکس به دلیل بالا رفتن اسید معده
- وابسته شدن معده به نعناع برای هضم بهتر غذا
- خشکی دهان، سوزش سردل و حالت تهوع
- بروز واکنشهای آلرژیک
- ایجاد یبوست
این اثرات نشان میدهد که رعایت تعادل در مصرف عرق نعناع ضروری است.
خواص عرق نعناع برای لاغری
عرق نعناع یکی از محبوبترین نوشیدنیهای گیاهی است که علاوه بر طعم مطبوع، خواص جالبی برای کاهش وزن دارد. مهمترین خواص عرق نعناع برای لاغری عبارتند از:
افزایش متابولیسم بدن: نعناع حاوی ترکیباتی است که به بهبود فرآیند هضم و افزایش سرعت سوختوساز کمک میکند. این موضوع میتواند روند چربیسوزی را تسریع کند.
کاهش اشتها: رایحه و طعم نعناع تأثیر آرامبخشی بر سیستم عصبی دارد و میتواند میل شدید به خوردن را کاهش دهد و از پرخوری عصبی جلوگیری کند.
بهبود گوارش: عرق نعناع با کاهش نفخ و هضم بهتر غذا، باعث سبکتر شدن معده و کاهش تجمع گاز در دستگاه گوارش میشود که این امر ظاهر شکم را کوچکتر نشان میدهد.
سمزدایی طبیعی: این عرق خاصیت پاککنندگی دارد و به دفع سموم و آب اضافی بدن کمک میکند که خود در روند کاهش وزن مؤثر است.
البته مصرف عرق نعناع برای لاغری باید همراه با رژیم غذایی متعادل و ورزش باشد. همچنین زیادهروی در مصرف آن ممکن است باعث مشکلات گوارشی یا تحریک معده شود.
طرز تهیه عرق نعناع
برای تهیه عرق نعناع برگ های تازه نعناع را می جوشانند و پس از تبخیر آب، عملیات سرد کردن بخار و تقطیر را به صورت سنتی یا صنعتی انجام می دهند. مایعی که با تقطیر به دست می آید عرق نعناع است که حاوی خواص گیاه می باشد.برای نگهداری عرق نعناع از ظرف های شیشه ای رنگی یا فلزی پاکیزه و بدون بو استفاده کنید و عرق نعناع را در جای خشک و خنک و دور از نور مستقیم آفتاب بگذارید.
میزان مصرف عرق نعناع
برای مصرف این عرق های سنتی حجم کاملا مشخصی وجود ندارد و مقدار مصرف در گروه های سنی و جنسی مختلف متفاوت است . در صورت احساس نفخ و دل درد یک استکان عرق نعناع در هر وعده، مناسب است اما اگر غلظت و بوی عرق نعناع زیاد باشد نصف استکان از آن را مصرف کنید.
⏬مقالات پیشنهادی⏬
علت تنبلی تخمدان و راه های درمان آن چیستعلت دیابت در کودکان چیست