تغذیه دموی مزاج ها

افراد با مزاج دموی معمولاً دارای ویژگی‌هایی مانند گرمی، رطوبت، انرژی بالا و تمایل به پرخوری هستند که اگر کنترل نشود، می‌تواند به اختلالاتی نظیر فشار خون بالا و التهاب منجر شود. با انتخاب درست مواد غذایی می‌توان از بروز این مشکلات جلوگیری کرد و سلامت کلی بدن را حفظ نمود.با ایران رژیم همراه باشید.

تغذیه مزاج دموی

افراد دارای مزاج دموی، طبع گرم و تر دارند و خلط غالب در بدن آن‌ها «دم» یا همان خون است. این مزاج معمولاً با ویژگی‌هایی مانند پوست روشن و گلگون، بدنی پرگوشت، گرمی مزاج، تعریق زیاد، نبض قوی، خواب سنگین و اشتیاق بالا به فعالیت‌های اجتماعی و جسمی همراه است.

مزاج دموی در عین داشتن انرژی بالا و روحیه شاد، مستعد اختلالاتی مانند افزایش فشار خون، پرخونی، جوش‌های پوستی، خستگی زودهنگام، و خواب‌آلودگی پس از غذاست. بنابراین، تنظیم تغذیه برای این افراد نقش مهمی در حفظ تعادل بدنی، جلوگیری از غلبه خلط دم و کنترل گرما و رطوبت بدن دارد.

برای دموی‌مزاج‌ها، مصرف غذاهایی با طبع خنک و نسبتاً خشک توصیه می‌شود تا از افزایش بیش‌ازحد گرمی و رطوبت جلوگیری شود. سبزیجاتی مانند کدو، کاهو، اسفناج، خیار، و شنبلیله، میوه‌هایی چون آلو، انار، سیب ترش، تمشک و انبه، و نوشیدنی‌هایی نظیر سکنجبین و شربت خاکشیر، مناسب‌ترین انتخاب‌ها برای این افراد هستند.

در مقابل، مصرف گوشت‌های گرم مانند گوشت گاو و شتر، غذاهای سرخ‌کردنی و ادویه‌جات تند، شیرینی‌های چرب، مغزهای گرم مثل گردو، و نوشیدنی‌هایی مثل قهوه و کاکائو باید محدود شود تا از بروز ناراحتی‌هایی مانند احساس سنگینی، خارش پوست، بی‌خوابی و اضطراب جلوگیری شود.

همچنین برای افراد دموی، رعایت وعده‌های غذایی منظم، پرهیز از پرخوری، نوشیدن آب خنک در طول روز، استحمام با آب ولرم، ورزش سبک مانند پیاده‌روی یا شنا، و خواب به موقع، کمک می‌کند تا طبع آن‌ها در تعادل باقی بماند و احتمال ابتلا به بیماری‌های مرتبط با غلبه خون کاهش یابد.

رژیم غذایی برای مزاج دموی

غذاهای مناسب برای مزاج دموی:

• سبزیجات: کاهو، خرفه، اسفناج، کدو سبز، خیار

• میوه‌ها: آلو، سیب ترش، انار، تمشک، زرشک

• لبنیات سبک: دوغ کم‌نمک، ماست کم‌چرب

• نوشیدنی‌ها: سکنجبین، شربت خاکشیر، عرق کاسنی

• غلات: جو، برنج سفید

• چاشنی‌ها: آبلیمو، سرکه رقیق، آب نارنج

غذاهای مضر یا محدودشونده برای دموی‌مزاج‌ها:

• گوشت‌های گرم: گاو، شتر، دل و جگر

• غذاهای چرب و سرخ‌شده

• فست‌فودها

• شیرینی‌های چرب و سنگین

• ادویه‌جات گرم: فلفل، زنجبیل، دارچین

• مغزها: گردو، بادام، فندق

• نوشابه‌های گازدار، قهوه، کاکائو، نوشیدنی‌های انرژی‌زا

توصیه‌های تکمیلی:

• بهتر است غذاها با روش آب‌پز یا بخارپز تهیه شوند.

• وعده‌های غذایی سبک و با فاصله مناسب انتخاب شوند.

• ورزش روزانه، خصوصاً در ساعات خنک روز، در تعدیل گرمای بدن مؤثر است.

• خواب منظم و کافی، عامل مهمی در کنترل خلط دم و پیشگیری از غلبه آن است.

با رعایت این اصول، افراد دموی می‌توانند مزاج خود را در حالت تعادل نگه دارند، از انرژی بالای خود به‌درستی استفاده کنند و از اختلالات ناشی از گرمی و رطوبت بالا جلوگیری نمایند.

غذای مناسب مزاج دموی

مزاج دموی که با طبع گرم و تر شناخته می‌شود، نیازمند تغذیه‌ای است که بتواند این گرمی و رطوبت را تعدیل کرده و مانع از غلبه خلط دم در بدن شود. افرادی با این مزاج، اغلب بدنی پرحرارت، پرانرژی، با چهره‌ای گلگون دارند و اگر رژیم غذایی متناسب با مزاج خود را رعایت نکنند، ممکن است دچار علائمی مانند پرخونی، فشار خون بالا، تعریق زیاد، جوش‌های پوستی، خستگی زودهنگام یا بی‌خوابی شوند.

بنابراین، باید در برنامه غذایی روزانه‌شان از خوراکی‌هایی استفاده کنند که طبع سرد و نسبتاً خشک داشته باشند و در عین حال مغذی و متعادل باشند. این خوراکی‌ها به کاهش حرارت و رطوبت اضافی بدن کمک کرده، حس سبکی ایجاد کرده و خلق‌وخو را نیز متعادل می‌کنند.

برای این افراد، مصرف بیشتر میوه‌ها و سبزی‌های خنک، لبنیات سبک، غلات ملایم و نوشیدنی‌های خنک طبیعی مانند سکنجبین توصیه می‌شود. همچنین حذف یا کاهش مصرف مواد غذایی با طبع گرم و سنگین از اهمیت بالایی برخوردار است.

خوراک دمی ها

مواد غذایی مفید برای تعدیل مزاج دموی:

• سبزیجات سرد و معتدل: کاهو، خیار، اسفناج، خرفه، کدو سبز، کلم بروکلی

• میوه‌ها با طبع سرد: انار، سیب ترش، آلو، زرشک، هندوانه، تمشک، توت سفید

• حبوبات ملایم: عدس، ماش (پخته با روغن بادام یا کمی گلاب)

• غلات مناسب: جو، برنج سفید پخته بدون روغن زیاد

• لبنیات: ماست کم‌چرب، دوغ رقیق بدون نمک زیاد، کشک رقیق

• نوشیدنی‌های خنک: شربت سکنجبین، آب زرشک، خاکشیر با آب سرد، عرق کاسنی

• چاشنی‌های ترش و خنک: آبلیمو طبیعی، آب نارنج، سرکه رقیق شده

• گوشت‌های سبک: مرغ آب‌پز، گوشت بره ملایم، ماهی پخته‌شده بدون سرخ کردن

• سوپ‌ها و آش‌های سبک: مانند آش دوغ، آش ترخینه، سوپ جو

نکات تکمیلی:

• بهتر است غذاها به صورت بخارپز، آب‌پز یا کبابی ملایم پخته شوند تا از افزایش حرارت بدن جلوگیری شود.

• نوشیدن آب در طول روز، به‌ویژه بین وعده‌ها، به کاهش گرمای بدن کمک می‌کند.

• استفاده از سبزی‌های معطر سرد مانند گشنیز، نعنا، کاسنی و ریحان، در کنار غذا می‌تواند تعادل حرارتی بدن را حفظ کند.

• پرهیز از مصرف غذاهای سنگین در وعده شام برای افراد دموی بسیار مهم است تا خواب شبانه راحت‌تری داشته باشند.

پیروی از این نوع تغذیه می‌تواند به کنترل گرمی و رطوبت بدن کمک کرده، از بروز علائم غلبه دم جلوگیری کند و در نهایت موجب حفظ سلامت و نشاط پایدار در افراد دموی‌مزاج شود.

دموی مزاج ها چه بخورند و چه نخورند

برای مزاج دموی، که طبع آن گرم و تر است، تغذیه نقش بسیار مهمی در حفظ تعادل بدن دارد. این افراد معمولاً دارای چهره‌ای سرخ، پوست گرم، نبض قوی، انرژی زیاد، و خلق‌وخوی اجتماعی هستند. اما اگر تعادل مزاج آن‌ها بر هم بخورد، ممکن است دچار پرخونی، فشار خون بالا، جوش‌های پوستی، عصبانیت، تعریق زیاد یا بی‌خوابی شوند. بنابراین رعایت رژیم غذایی مناسب ضروری است.

غذاهای مناسب برای دموی‌ مزاج‌ ها:

سبزیجات با طبع سرد و تر یا معتدل

 میوه‌های سرد و ترش

نوشیدنی‌های خنک و طبیعی

لبنیات سبک

گوشت‌های ملایم

نخوردنی ها:

گوشت‌های گرم و چرب

ادویه‌جات گرم و تند

شیرینی‌ها و دسرهای سنگین

مغزها و دانه‌های روغنی

غذاهای سرخ‌شده و فست‌فود

نوشیدنی‌های محرک یا گرم

غذاهای بسیار شور یا ترش‌تند

مزاج دموی چه غذاهایی بخورند

مزاج دموی

مزاج دموی یکی از چهار مزاج اصلی در طب سنتی ایرانی است و طبع آن گرم و تر می‌باشد. افراد دارای این مزاج معمولاً دارای بدنی قوی، پوستی گلگون، نبض پر و منظم، چهره‌ای باز و خلق‌وخویی اجتماعی و خونگرم هستند. آن‌ها معمولاً فعال، خوش‌برخورد، پرانرژی و با روحیه بالا دیده می‌شوند. ویژگی بارز مزاج دموی، غلبه خون (خلط دم) در بدن است که باعث شادابی، تحرک و قدرت بدنی بیشتر در این افراد می‌شود.

اما اگر این طبع دچار غلبه شود، ممکن است به مشکلاتی مثل پرخونی، تعریق زیاد، افزایش فشار خون، جوش صورت، خستگی بعد از غذا، خواب‌آلودگی، بی‌خوابی، و حتی عصبانیت یا بی‌قراری منجر شود. برای پیشگیری از این مشکلات، افراد دموی باید رژیم غذایی و سبک زندگی خود را طوری تنظیم کنند که از حرارت و رطوبت بیش‌ازحد در بدنشان کاسته شود.

رژیم غذایی مزاج دموی

رژیم غذایی مناسب برای مزاج دموی بر پایه کاهش حرارت و رطوبت بدن طراحی می‌شود، زیرا این مزاج گرم و تر است و در صورت عدم تعادل، مستعد بروز مشکلاتی مانند پرخونی، جوش، تعریق زیاد، عصبانیت، و بی‌خوابی خواهد بود. بنابراین افراد دموی‌مزاج باید بیشتر از خوراکی‌هایی با طبع سرد و خشک یا معتدل استفاده کنند و از زیاده‌روی در مصرف غذاهای گرم و مرطوب پرهیز نمایند.

در این رژیم غذایی، مصرف سبزیجاتی مانند کاهو، خرفه، کدو، خیار، اسفناج و کلم توصیه می‌شود، زیرا به تعدیل گرما کمک می‌کنند. همچنین میوه‌هایی مانند انار، آلو، سیب ترش، آلبالو و هندوانه برای کاهش حرارت بدن بسیار مفیدند. نوشیدنی‌های سنتی مانند دوغ رقیق، عرق کاسنی، خاکشیر، و سکنجبین نیز در کاهش حرارت و افزایش طراوت بدن مؤثرند. از میان پروتئین‌ها، گوشت‌های سبک مانند مرغ آب‌پز، ماهی بخارپز یا بلدرچین با حجم متعادل توصیه می‌شوند.

پرهیز غذایی در مزاج دموی

مزاج دموی که طبع آن گرم و ‌تر است، به‌طور طبیعی مستعد افزایش حرارت و رطوبت در بدن می‌باشد. افراد دموی معمولاً سرحال، پرانرژی، اجتماعی و با پوست گلگون هستند، اما همین ویژگی‌ها اگر کنترل نشوند می‌توانند به پرخونی، تعریق زیاد، احساس سنگینی، خواب‌آلودگی بعد از غذا، یا حتی جوش‌های پوستی و افزایش فشار خون منجر شوند. برای پیشگیری از غلبه خلط دم و بروز این اختلالات، رعایت پرهیز غذایی برای این گروه بسیار حیاتی است.

افراد دموی‌مزاج باید از مصرف غذاهایی با طبع گرم و مرطوب که باعث افزایش بیش از حد خلط دم می‌شود، پرهیز کنند. این پرهیزها نه‌تنها در نوع ماده غذایی بلکه در نحوه طبخ، مقدار مصرف و زمان مصرف نیز اهمیت دارد. برای مثال، غذاهای چرب، سرخ‌کردنی، و شیرینی‌های سنگین، بدن این افراد را دچار گرمای اضافه کرده و سیستم گردش خون را تحت فشار قرار می‌دهند.

همچنین ادویه‌جات تند، گوشت‌های گرم، مغزهای روغنی و نوشیدنی‌های محرک (مثل قهوه یا کاکائو) در درازمدت می‌توانند مزاج دموی را به سمت عدم تعادل سوق دهند. با تنظیم پرهیز غذایی، فرد می‌تواند سلامت قلب و عروق، خلق‌وخو، خواب و کارکرد مغز را بهبود ببخشد و از بیماری‌های ناشی از غلبه دم جلوگیری کند.

دموی مزاج ها چی بخورند

افراد دموی‌مزاج دارای طبع گرم و تر هستند و معمولاً بدنی پرانرژی، پوستی گلگون، نبضی قوی و خلق‌وخویی فعال و اجتماعی دارند. این افراد مستعد غلبه حرارت و رطوبت در بدن هستند، که در صورت عدم تعادل می‌تواند منجر به پرخونی، جوش‌های پوستی، تعریق زیاد، بی‌خوابی، خواب‌آلودگی پس از غذا یا افزایش فشار خون شود. برای پیشگیری از این اختلالات، رژیم غذایی خاصی برای دموی‌ها توصیه می‌شود که بر پایه تعدیل گرما و رطوبت بدن بنا شده است.

در تغذیه دموی‌ها، استفاده از خوراکی‌هایی با طبع سرد و نسبتاً خشک اولویت دارد. این نوع غذاها به کنترل حرارت درونی بدن کمک کرده، از تجمع بیش‌ازحد خلط دم جلوگیری می‌کنند و مانع از بروز علائم ناشی از غلبه این خلط می‌شوند. در ادامه، به‌صورت دسته‌بندی‌شده به خوراکی‌های مناسب برای مزاج دموی اشاره می‌شود:

مواد غذایی مناسب برای دموی‌مزاج‌ها:

۱. سبزیجات و صیفی‌جات با طبع سرد:

کاهو

خیار

کدو سبز

اسفناج

خرفه

کلم بروکلی

کلم سفید

تره‌فرنگی

۲. میوه‌های سرد و ترش:

انار

آلو

زرشک

سیب ترش

آلبالو

تمشک

توت‌سفید

هندوانه

گریپ‌فروت

۳. غلات و حبوبات سبک:

جو (آش جو، سوپ جو)

برنج سفید (با سبزی یا ماست کم‌چرب)

عدس پخته

ماش (با روغن بادام یا کمی گلاب)

۴. لبنیات سبک و خنک:

ماست کم‌چرب

دوغ رقیق و کم‌نمک

کشک رقیق

پنیر تازه کم‌نمک

شیر سرد با گلاب یا زعفران خفیف (در حد کم)

۵. نوشیدنی‌های خنک و آرام‌بخش:

سکنجبین رقیق‌شده با آب سرد

شربت خاکشیر

عرق کاسنی

عرق بیدمشک

آب زرشک طبیعی

شربت آبلیمو با عسل رقیق

غذای دموی مزاج ها

خوراکی‌هایی که افراد دموی‌مزاج باید محدود کنند یا از آن‌ها پرهیز کنند:

گوشت‌های گرم: مانند گوشت گاو، شتر، دل و جگر که حرارت زیادی به بدن وارد می‌کنند.

مغزها و دانه‌های چرب: گردو، بادام، فندق و پسته – به‌خصوص بوداده یا شور.

غذاهای سرخ‌کردنی و چرب: کتلت، کوکو، فست‌فود، سیب‌زمینی سرخ‌شده.

شیرینی‌های سنگین: حلوا، باقلوا، زولبیا و بامیه، شیرینی‌های خامه‌دار.

ادویه‌جات گرم و تند: فلفل، زنجبیل، دارچین، هل، میخک.

نوشیدنی‌های محرک: قهوه، نسکافه، نوشابه‌های انرژی‌زا، کاکائو.

ترشی‌های تند و شور زیاد: خصوصاً اگر همراه غذا مصرف شود.

لبنیات چرب و سنگین: خامه، پنیر شور، ماست چرب و کشک زیاد.

غذاهای مانده و فریزری: به‌ویژه غذاهای حاوی روغن‌های صنعتی.

غذاهای حجیم و سنگین در وعده شام: که موجب خواب‌آلودگی و کسالت می‌شود.

توصیه‌های تکمیلی:

روش پخت بهتر برای دموی‌ها، آب‌پز، بخارپز و گریل کم‌چرب است.

وعده‌های غذایی باید سبک، منظم و با حجم کنترل‌شده باشند.

نوشیدن آب خنک بین وعده‌ها و استفاده از سبزی‌های خنک (مثل خرفه و کاهو) توصیه می‌شود.

مصرف سکنجبین، خاکشیر، عرق کاسنی یا بیدمشک به تعادل طبع کمک می‌کند.

فعالیت بدنی روزانه، مخصوصاً در ساعات خنک روز، حرارت بدن را تعدیل می‌کند.

استفاده از سالادهای ساده، دوغ رقیق و آش‌های سبک در کنار وعده‌های غذایی به کاهش غلبه دم کمک می‌کند.

رعایت این پرهیزها به دموی‌مزاج‌ها کمک می‌کند تا هم از سلامت عمومی خوبی برخوردار شوند و هم خلق‌وخوی پایدارتر، خواب بهتر و انرژی متعادل‌تری داشته باشند.

سخن آخر:

تغذیه صحیح برای افراد با مزاج دموی نه تنها به تعادل مزاج کمک می‌کند، بلکه از بروز بیماری‌های ناشی از غلبه خون نیز جلوگیری خواهد کرد. رعایت اصول تغذیه‌ای ویژه این مزاج، در کنار پرهیزهای سبک زندگی، گامی مؤثر در مسیر حفظ تندرستی و آرامش بدن است.

مطالعه بیشتر